1038

Rozdział 2 • Organizacja badania statystycznego

ślenie niewłaściwych. Zamieszczane są również pytania otwarte, np. prośba o podanie głównych wyrobów wytwarzanych przez przedsiębiorstwo produkcyjne.

Przygotowanie formularzy statystycznych charakteryzuje się także wysoką dbałością o ich formę graficzną. Aby uczynić druki bardziej czytelnymi pytania grupuje się w działy, którym nadaje się tytuły odzwierciedlające tematykę danego działu. Pytania w działach umieszczone są w tablicach, które budowane są według schematu 2.3.

Schemat 2.3. Elementy formularzy statystycznych

Dział (numer). Tytuł działu

Wyszczególnienie		Tytuł kolumny (rubryki)	Tytuł kolumny (rubryki)	Tytuł kolumny (rubryki)	Tytuł kolumny (rubryki)
0		1	2	3	4
Tytuł wiersza (pytanie)	1	odpowiedź	odpowiedź	odpowiedź	odpowiedź
Tytuł wiersza (pytanie)	2	odpowiedź	odpowiedź	odpowiedź	odpowiedź

Źródło: opracowanie własne.

Do każdego formularza dołączona jest instrukcja statystyczna, zawierająca objaśnienia do formularza. Wyjaśnienia te są niezbędne, aby otrzymać jednolite odpowiedzi i uniknąć błędnej interpretacji niektórych pytań pr/cz osoby wypełniające formularz. Na początku instrukcji podana jest definicja badanego zjawiska, a zaraz potem podstawa prawna przeprowadzania danego badania. W części tej zdefiniowane są także pozostałe pojęcia pojawiające się w formularzu, a także określone są okresy sprawozdawcze informacji zamieszczanych w formularzu oraz terminy nadsyłania formularzy. Następnie wyjaśnione są poszczególne pytania oraz sposób ich wypełniania. Przeważnie instrukcja statystyczna ma formę dodatkowego druku, choć najważniejsze uwagi zamieszczane są także bezpośrednio w formularzu.

2.3. OBSERWACJA STATYSTYCZNA

Kolejny etap badania statystycznego - obserwacja statystyczna - polega na ustaleniu wartości cech ilościowych lub odmian cech jakościowych u wszystkich jednostek tworzących zbiorowość statystyczną lub u prawidłowo dobranej jej reprezentacji. Zebrane materiały statystyczne w swej pierwotnej postaci tworzą tzw. surowy materiał statystyczny, który na ogół obciążony jest pewnymi błędami.

41