1061

Justyna Wiktorowicz

klasowym. W naszym przykładzie nie można jednak tego zrobić, gdyż podregiony z pierwszego i ostatniego przedziału stanowią odpowiednio 7% i 9% badanej zbiorowości.

Dokonując grupowania w szeregi rozdzielcze o przedziałach klasowych należy w miarę możliwości proponować przedziały klasowe w' taki sposób, aby największa liczba jednostek posiadała wartości cechy ze środkowego przedziału (środkowej klasy). Jeśli nic ma uzasadnionych przeciwwskazań rozpiętości przedziałów klasowych powinny być jednakowe. Ułatwia to znacznie wykonywanie na szeregach wszelkich działań matematycznych, a także analizę struktury, zwłaszcza przy porównaniach z innymi zbiorow-ościami. Jeśli jednak badana populacja jest niejednorodna lub występuje duża koncentracja wartości w jednej grupie, wów-czas należy stosować różne rozpiętości przedziałów klasowych. Na przykład w szeregu przedstawiającym strukturę indywidualnych gospodarstw- rolnych według ogólnej powierzchni wyodrębnia się klasy: 1,01-1,99 ha,2,00-4,99 ha,5,00-6,99 ha, 7,00-9,99 ha, 10,00-14,99 ha, 15,00 ha i więcej. Dla małych gospodarstw tworzy się więc przedziały o niew-iclkicj rozpiętości, a dla dużych - o dużej. W ten sposób uzyskuje się przejrzyste przedstawienie liczebności gospodarstw najmniejszych, których w- polskich warunkach jest najwięcej.

Szeregi przestrzenne

Szeregi przestrzenne, określane też jako geograficzne, prezentują terytorialne rozmieszczenie lub natężenie badanych wielkości statystycznych. Niekiedy zalicza się je do szeregów rozdzielczych, prezentują bow-icm przestrzenną strukturę badanej zbiorowości. Konstruuje się je w ten sposób, że w pierwszej kolumnie umieszcza się jednostki terytorialne, a w kolejnej lub kolejnych - informacje o wartościach cech w poszczególnych jednostkach terytorialnych. Przykład takiego szeregu zaprezentowany został w tablicy 3.8, a także w tablicy 3.5.

Przykład 3.7.

W Roczniku Statystycznym w dziale „Przegląd międzynarodowy* prezentowane sąm.in. dane statystyczne na temat gęstości zaludnienia (por. tablica 3.8).

Tablica 3.8. Ludność na 1 km² w 2002 r.

Kontynenty	Gęstość zaludnienia
ŚWIAT	46
Afryka	27
Ameryka Południowa	20
Ameryka Północna i Środkowa	21
Azja	118
Europa	32
Oceania	4

Źródło: Rocznik Statystyczny 2003, GUS tabl. 1(597), s. 636.

64