19

Spis treści    Notatki

B. Baraniak. Metody badania pracy. Warszawa 2009 ISBN 978-83-61408-68-0.0 by WAiP 2009

Interdyscyplinarny charakter pracy - wybrane problemy 39

Jak są rozumiane pozostałe kategorie?

Technologia (Baraniak, 1995; Nowy słownik pedagogiki pracy, 2000, s. 261) w znaczeniu dyscyplinarnym jest nauką stosowaną, zajmującą się badaniem metod wytwarzania lub przetwarzania surowców i półproduktów poprzez szereg operacji jednostkowych i procesów technologicznych zmieniających ich kształt, wygląd, strukturę oraz skład chemiczny. Kolejność przebiegu poszczególnych operacji, ich miejsca oraz czasu trwania określa proces technologiczny.

Środki pracy (Baraniak, 1995; Nowy słownik pedagogiki pracy, 2000, s. 256) stanowią wszelkie środki materialne, za pomocą których działa się w celu przekształcenia ich w procedury, mające zaspokoić określoną potrzebę społeczną. Zalicza się do nich narzędzia pracy (maszyny, urządzenia techniczne, narzędzia, przyrządy), środki transportu, urządzenia i instalacje energetyczne, budynki produkcyjne i magazynowe oraz budowle (drogi, zbiorniki).

Przedmioty pracy (Baraniak, 1995; Nowy słownik pedagogiki pracy, 2000, s. 213) są wszelką materią (rys. 10), na którą człowiek oddziałuje w procesie produkcji za pomocą narzędzi pracy, przekształcając i przystosowując ją do swoich potrzeb. Przedmiotami pracy będą zatem zasoby przyrody, a także materiały pomocnicze i półprodukty. Mają one tę właściwość, że całkowicie zużywają się w ciągu cyklu technologicznego, przenosząc swą wartość na wytworzony produkt.

Czynności zdefiniowane na gruncie teorii czynności uznała za przydatne dla potrzeb organizacji pracy Korabiowska-Nowacka, wyróżniając:

-    czynności planowania charakterystyczne dla każdego świadomego działania, szczególnie w układach podziału pracy ludzkiej;

-    czynności konstrukcyjne, których celem jest określenie kierunków i warunków działania zawodowego (są to czynności wykonywane przez działy produkcji);

-    czynności przygotowawcze, dotyczące samego procesu pracy i elementów składowych, w tym stanowiska pracy, przedmiotów i środków pracy oraz samego pracownika;

-    czynności wykonane, prowadzące do pomyślnego wykonania zadania zawodowego, w tym:

■    technologiczne, związane z przekształceniem surowców, tworzyw i uzyskiwania złożonych produktów:

■    organizacyjne, polegające na ustaleniu optymalnych warunków działania;

■    czynności interpersonalne, zakładające współpracę między pracownikami w celu pomyślnej realizacji zadań głównych i złożonych:

■    czynności kontrolno-pomiarowe i oceniające przebieg oraz wynik procesu produkcyjnego;

■    czynności związane z zakończeniem procesu pracy.

i

B. Baraniak. Metody badania pracy. Warszawa 2009 ISBN 978-83-61408-68-0. €> by WAiP 2009

40    Rozdaał 1. Praca jako kategoria naukowa

ibuk.pl //ELIK