284

A HibUl. IM1U.1 .Vvu    -u, r ), buui :uO

ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS >«}

Rys. H.22. Widmo NMR cianolu. C.H,OH

Jako pr/yktad może posłużyć widmo NMR alkoholu etylowego. W przypadku gdy posłużymy się spektrometrem o małej zdolności rozdzielczej, uzyskuje się widmo zaznaczone limą białą na rys. 8,22. Składa się ono z trzech pasm odpowiadających trzem różnym położeniom atomów wodoru: w grupie hydroksylowej OH. w grupie metylenowej CH? oraz w grupie metylowej CH₍. Każdemu z tych pasm odpowiada inna wartość przesunięcia chemicznego 5. Intensywności ich są wprost proporcjonalne do powierzchni pod odpowiednimi liniami białymi i mają się do siebie tak. jak liczby protonów w poszczególnych grupach, a więc jak 1 : 2 : 3.

Wartości przesunięcia chemicznego dla tej samej grupy zawierającej atomy \v\xioru. lecz występującej w różnych cząsteczkach, wahają się w wąskich granicach, które dla wybranych przykładów zestawiono w tabl. 8.2. Na podstawie wyznaczonego położenia pasm w widmie NMR w stosunku do pasm Si(CH,)< możemy przeto identyfikować różne położenia atomów wodoru w cząsteczkach.

Użycie spektrometrów NMR o wysokiej zdolności rozdzielczej wskazuje, że pasma grup -CH₂ i -CHj w alkoholu etylowym w rzeczywistości składają się z blisko położonych pasm. które nakładały się na siebie w przypadku użycia przyrządu o małej rozdzielczości. Mówimy o subtelnej strukturze widma, która jest przedstawiona na rys. 8.22 limą czarną Powstaje ona w wyniku oddziaływania protonów w jednej z grup z polem magnetycznym wytwarzanym przez, protony położone w grupie sąsiedniej. Szczegółowa jej analiza, którą tutaj mc będziemy się zajmować, pozwala na wyciągnięcie licznych wniosków dotyczących rozmieszczenia protonów w cząsteczce.

Przytoczone tutaj przykłady dotyczyły rezonansu protonowego Jest on najczęściej badany zwłaszcza w przypadku związków organicznych. Postęp w budowie aparatury pozwala obecnie na produkowanie aparatów, których zakres indukcji pola magnetycznego