319

A HibUl. IM1U.1 .Vvu    r.», r ), buui :uO

ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS »*}

10 8 RÓWNOWAGI FAZOWE W UKŁADACH JEDNOSKŁADNIKOWYCH    319

odpowiada takie samo jak poprzednio ciśnienie. Odwrotnie, przesunięcie tłoka w dół powoduje kondensację. Ciśnienie niższe ud prężności pary nasyconej możemy uzyskać dopiero wtedy, gdy przez przesuwanie tłoka tak zwiększymy objętość cylindra, że cała woda wyparuje. Ciśnienie wyższe od prężności pary nasyconej osiąga się natomiast tylko wtedy, gdy przez przesuwanie tłoka w dół spowodujemy kondensację całej fazy gazowej i tłok bezpośrednio dotknie powierzchni cieczy. Przez zwiększenie nacisku wywieranego z. zewnątrz można teraz z łatwością uzyskać w układzie ciśnienie przekraczające prężność pary nasyconej.

Wartość, jaką przyjmuje prężność pary nasyconej jakiejś cieczy, zależy — jak już stwierdzono — ud temperatury. Kierunek zmian prężności pary nasyconej następujących pod jej wpływem można określić na podstawie reguły I.e Chatcliera-Brauna. Proces parowania jest procesem cndutcrmicznym. a więc procesem, którego stała równowagi wzrasta z temperaturą. Oznacza to równocześnie, że im wyższa temperatura, tym wyższa prężność pary nasyconej. Liczby podane w tabl 10.2 informują, jak zmienia się prężność pary nasyconej wody w zależności od temperatury

Tablica 10.2. Prężność pary nasyconej nad wadą w zak-znuści od temperatury

Temperatura. C	Ciśnienie. kPtt
0	0.6105
10	1.228
20	2.338
30	4.245
-to	7.376
50	12.3?
60	19.92
70	31.16
80	47.34
90	70.10
ICO	101.325
120	198.5
140	361.4

Powróćmy jeszcze na chwilę do przykładu cylindrów z tłokiem spoczywającym bezpośrednio na powierzchni wody. Niechaj ciśnienie zewnętrzne na tłok wynosi 1.01325 • 10' Pa (I atm). Podczas ogrzewania układu tłok będzie pozostawać w nie zmienionej pozycji tak długo, jak długo prężność pary nasyconej będzie mniejsza od ciśnienia zewnętrznego Zacznie się on przesuwać ku górze dopiero wówczas, gdy zo-