32 Rozdział 1. Przegląd funkcji elementarnych
ROZWIĄZANIE.
a) Mamy znaleźć y = aresin ( - 5), gdzie y G [-5.5] Na podstawie określenia funkcji arcus sinus otrzymujemy sin y — — .J i y G [— 5 > 3] *
1>) Mamy znaleźć y arccos ^ j, gdzie y G (0, tt]. Na podstawie określenia funkcji arcus cosinus mamy cosy — ^ i y € [0,tt]. Zatem y —
<•) Mamy znaleźć y aretg X(V gdzie y G (~5* f )• Na podstawie określeni! funkcji arcus tangens otrzymujemy tgy — ^-ł i y G (—|, 3). Zatem y = d) Mamy znaleźć y arcctgl, gdzie y G (0,7r). Na podstawie określenia funkcji arcus cotangens mamy ctgy 1 i y G (0,7r). Zatem y
PRZYKŁAD 23. Wyznaczyć dziedzinę funkcji f(x) — aresin ROZWIĄZANIE.
Aby wyznaczyć dziedzinę funkcji, należy rozwiązać układ nierówności
czyli
x*-\ Łzl > _ I
Stąd
X / — 1
<0
xii
X / -1
x + 1 > 0
2x(i + 1) > 0 V .t = 0.
Po prostych rachunkach otrzymujemy układ nierówności postaci
x ^ -1 3: > -1
3: G (-00, -1) U [0, -ł-oo).
Zatem dziedziną funkcji f(x) jest zbiór I) — |(),+00).
PRZYKŁAD 24. Wyznaczyć dziedzinę funkcji /(:r) = In ( ,^ — arccos a;).
I ft Funkcje cyklomctrycsnc M()'/WIĄZANIE.
Alty wyznaczyć dziedzinę funkcji, należy rozwiązać układ nierówności
-1 < x 1 2 — arccos x > 0.
I 'nińcważ arccosO ~ oniz nreus cosinus jest funkcją malejącą, więc
i • /lymujciny
-1 ^ x ^ 1 arccosx < arccosO
'■ ( -1 ^ a: ^ 1 | arccos a: < J
Zn(< •ni dziedziną funkcji /(x) jest zbiór I) (0, I)
i H/YKI-AI) ‘25. Naszkicować wykresy funkcji:
«) /(-O 83 tg (arctgx),
1 <)//(•' ) aretg (tgx).
IH )ZWI/\ZANIE.
ul Dziedziną funkcji /(x) - tg (arctgx) jest zbiór Df — R. W tedy f(x) tg (aretgx) = x dla x <5 K.