klsti404

433

ROZDZIAŁ 16. ODZIEŻ

część Małopolski. Być może, niegdyś biała, czy szara sukmana była szerzej rozpowszechniona w rdzennej Polsce; na znacznej przestrzeni jednak musiała ustąpić przed sporządzaną z sukna barwionego sztucznie po miastach, w szczególności zaś przed niebieską. Niebieska barwa sukman była pospolita w całej Wielkopolsce, na zachodniem i środkowem Mazowszu oraz w niektórych okolicach Małopolski. Sięgnęła zresztą daleko na wschód, rozpowszechniając się nawet na Mało- i Wielkorusi, głównie jednak — u mieszczan, drobnej szlachty i zamożnych włościan. W każdym razie jeszcze doniedawna niebieski kolor zwierzchniej odzieży w oczach ludu z niektórych okolic północno-zachodniej

393. Sukmana młodego chłopca. Delawa, pow. Tłumacz (wieś ruska), Podole (Polska). Rys. autor.

Małorusi zdradzał Polaka. Na Podlasiu zanotowałem nawet przysłowie: śo syna łatka — to Lach i przezwisko Polaków: syńi łatki; te powiedzenia znane są zresztą już i Kolbergowi (ob. Chełmskie, t. I, r. 1890, str. 47). Jak wiemy, śród szlachty polskiej kolor niebieski był bardzo łubiany i od niej to niewątpliwie nauczyli się go tu i owdzie używać także wieśniacy. Że zaś niebieska barwa

C. Mosz

zyńskt. Kultura ludowa Słowian, cz. 1.    28