Strona 136/575
Spis treści -Teoria komunikowania... O
l> M<Quail. fiww iomtmikomonta masourgo. SVj„rjw» 2007 ISBN 97X-XJ-OI-ISIJ3-M, C by W'N PWN 2007
a Literatura uzupełniająca (123)
© Cj Rozdział 5 Komunikowanie masowe a kultura (124)
© Cj Rozdział 6 Nowe media -nowa teoria? (148)
© Cj Rozdział 7 Normatywna społeczna teoria mediów (174)
0 CZĘŚĆ m STRUKTURY (200)
© O Rozdział 8 Struktura i
produkt mediów - zasady i odpowiedzialność (200)
© Cj Rozdział 9 Ekonomia i
zarządzanie mediami (226)
© Cj Rozdział 10 Globalne
komunikowanie masowe (252)
0 CZĘŚĆ IV ORGANIZACJE (278)
© Cj Rozdział 11 Organizacja mediów - naciski i wyzwania (278)
© Cj Rozdział 12 Tworzenie kultury mediów (308)
0 CZĘŚĆ V TREŚĆ (336)
© Cj Rozdział 13 Treść przekazu masowego - zagadnienia, koncepcje i metody analizy (336)
© Cj Rozdział 14 Gatunki i teksty (364)
0 CZĘŚĆ VI WIDOWNIA (390)
© Cj Rozdział 15 Widownia -teoria i tradycje badawcze (390)
© Cj Rozdział 16 Tworzenie się widowni i doświadczenie odbioru mediów (412)
0 CZĘŚĆ VH ODDZIAŁYWANIE (446)
© Cj Rozdział 17 Oddziaływanie mediów - procesy i modele (446)
© Cj Rozdział 18 Oddziaływania społeczno-kulturowe (468)
© Cj Rozdział 19 Informacje,
135 Rozdział 5. Komunikowanie masowe a kultura
Sytuacja ulega ostatnio zmianie, a jednym z elementów współczesnej krytyki „upadku" mediów informacyjnych stała się rzekoma trywializacja, personalizacja i pogoń za sensacją, które często (zgodnie z dominującymi stereotypami, niezależnie od ich słuszności) traktowane są jako synonimy „feminizacji". Media informacyjne, zarówno telewizja, jak i prasa, istotnie aktywnie starają się zainteresować kobiecych odbiorców i prowadzą bardzo ostrą walkę konkurencyjną, w której stawką jest wymykający się masowy odbiorca.
Skierowanie uwagi na konstruowanie płci kulturowej w tekstach medialnych to zaledwie jeden z aspektów wagi tej problematyki dla teorii komunikacji. Badania audytoriów mediów i odbioru przekazów medialnych dowiodły, że istnieją stosunkowo duże różnice pomiędzy płciami w zakresie sposobu użytkowania mediów i znaczeń wiązanych z tą czynnością. Wiele danych można wyjaśnić różnicami między utrwalonymi wzorcami ról społecznych, typowym codziennym doświadczeniem kobiet i mężczyzn oiaz zależnością pomiędzy płcią a dostępnością i sposobem spędzania czasu. Dotyczą one także podziału władzy w rodzinie i ogólnie natury relacji między partnerami męskimi a kobiecymi lub między kobietami w szerszej rodzinie (zob. Morley 1986). Różne rodzaje przekazów medialnych (jak również, ich produkcja i sposób wykorzystania) towarzyszą również wyrażaniu wspólnej tożsamości, której podstawą jest płeć (zob. Ferguson 1983: Radway 1984), i z nabywaniem odmiennych przyjemności i znaczeń (zob. Ang 1985). Głębsze przyczyny mogą także tkwić w różnicach psychologicznych między mężczyznami a kobietami (zob. Williamson 1978). Ważne jest jednak, by rozważając te kwestie, wziąć pod uwagę ostrzeżenie van Zoonen (1994: 149), że kontekst zmienia się ciągle i „kody nadające znaczenie znakom kobiecości są specyficzne kulturowo i historycznie, i nigdy nic są spójne i niedwuznaczne”.
Orientacja związana z płcią kulturową stawia także pytanie, czy wybór oraz interpretacja mediów mogą stanowić dla kobiet dźwignię zmian lub element oporu w sytuacji społecznej, której struktura wciąż kształtowana jest przede wszystkim przez nierówność. Powoływano się na potencjał opozycyjnego odczytania i oporu, żeby wyjaśnić fakt. iż kobiety wyraźnie uważają za atrakcyjne przekazy medialne zawierające komunikaty o charakterze otwarcie patriarchalnym, i by umożliwić ponowną ocenę pozornego znaczenia tej atrakcyjności (zob. Radway 1984). Podsumowując, można powiedzieć, że kultura medialna zawierająca różne perspektywy pici kulturowej wywołuje różne reakcje, niezależnie od przyczyn i form. jakie przyjmuje, różnice płci zaś prowadzą do alternatywnych metod przejmowania znaczenia z mediów. Istnieją także różnice w doborze i kontekstach użycia, które mają szersze implikacje kulturowe i społeczne (zob. Morley 1968). Wzrost zainteresowania problematyką płci kulturowej spotkał się z pozytywnym przyjęciem, pojawiły się jednak ostrzeżenia przed przypisywaniem zbyt dużej wagi różnicom między płciami i zakładaniem istnienia i oddziaływania jakiejś istotowej tożsamości płciowej (zob. Ang, Hermes 1991).
Feminizm to projekt polityczny i kulturalny, a feministyczne badania nad diami z natury rzeczy zostały wplątane w szerszą debatę prowadzoną w ramach