skanuj0174 bmp

7. Ustrój ochrony zdrowia 175

inspekcja farmaceutyczna. Obie inspekcje działają także na niższych szczeblach terenowych.

Nowym urzędem, którego powołanie wynikało z konieczności harmonizacji naszego prawa z prawem Unii Europejskiej jest Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Ustawa o Narodowym Funduszu Zdrowia zmieniła schemat pokazany na rysunku 6, zachowując jednak zasadę zewnętrznego płatnika, choć ograniczyła istotnie kontrolę społeczną nad trybem wydawanych pieniędzy i wzmocniła wpływ ministra zdrowia na zarządzanie środkami finansowymi przeznaczonymi na ochronę zdrowia.

Czy system ochrony zdrowia może sprawnie funkcjonować bez Ministerstwa Zdrowia? Na tak zadane pytanie można udzielić pozytywnej odpowiedzi, pod warunkiem uzupełnienia struktury modelu o dodatkową instytucję. Jej nazwa ma oczywiście drugorzędne znaczenie, ale załóżmy, że byłby to Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Do jego zadań należałoby monitorowanie wskaźników zdrowotnych, struktury i kosztów udzielanych świadczeń, udziału opłat pacjentów w ogólnych kosztach systemu, sieci świadczeniodawców, nowych zagrożeń chorobowych oraz nowych trendów w leczeniu i zapobieganiu chorobom.

Innymi słowy, taki instytut stanowiłby zaplecze analityczno-badawcze dla ministra właściwego do spraw zdrowia, bez względu na jego usytuowanie w Radzie Ministrów i bez względu na zakres powierzonych mu obowiązków. Nie rozwiązanym do dziś problemem pozostaje jednak sposób i szybkość zbierania aktualnych informacji o działaniu systemu ochrony zdrowia w Polsce.

7.2. Potrzeba rozwiązań systemowych

Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym wprowadzona w życie 1 stycznia 1999 r. przesądziła, jak się wydaje, na czas dłuższy, o sposobie finansowania usług medycznych w Polsce. Kierunek tworzenia systemów ubezpieczeniowych w miejsce systemów zaopatrzeniowych (Bismarck - Beveridge) przyjmuje się za pożądany w świecie, w tym także w Europie.

Wprowadzenie Ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia zmieniło wprawdzie w sposób istotny strukturę płatnika, ale nie zmieniło reguły fundamentalnej: oddzielenia funkcji płatnika od funkcji świadczeniodawcy. A to właśnie ta zasada wywarła tak wielki wpływ na sposób funkcjonowania całego systemu.

Po raz pierwszy do systemu ochrony zdrowia wprowadzono rachunek ekonomiczny w miejsce zasady wykonywania przydzielonego budżetu.

Finansowanie przedmiotowe (zakontraktowanej usługi) zamiast podmiotowego (budżetowanie zakładu opieki zdrowotnej) wymusiło konieczność liczenia rozmaitych kosztów, począwszy od kosztu pojedynczej usługi, przez koszty zakładu do kosztów całego systemu. Te ostatnie dałoby się precyzyjnie wyliczyć, gdyby reformie towarzyszyło konsekwentne wprowadzanie rejestru usług medycznych.