str 012 013

tak wielki i wspaniały, że jeszcze nie dostrzegam chwili przystąpienia do jego wykonania.

Obecni słuchali uważnie.

—    W swojej głębokiej mądrości i przewidywaniu — mówił dalej Gosiewski — najjaśniejszy pan już teraz dostrzega potrzebę zabezpie-

_ł czenia sobie niezbędnych sojuszników.

Król podniósł jakby w zdumieniu brwi do góry, ale nie przerywał.

—    Tak jest — ciągnął już pewniej młody dworzanin — potrzebujemy sojuszów politycznych i militarnych z Moskwą, Kozakami, Cesarstwem, Wenecją i Stolicą Apostolską.

Jak nie żołnierzem, to mogą nam służyć dukatami, bo najjaśniejszy panie tak myślę, że i z milion nie byłoby mało. Coraz droższe zaciężne wojska. Duża ulga będzie, jak dozbroimy Kozaków i rozszerzymy rejestr...

Już długo mówił, ale dalej go uważnie słuchano.

—    Najpierw wojna z Tatarami w sojuszu z Moskwą i Kozakami, a potem atak na Portę — zakończył. Zapanowała cisza, a potem król powiedział jakoś przeciągle: tak... no, tak...

Gosiewski w mig zorientował się, że nie ze wszystkim trafił w zamysły królewskie. Nie mógł jednak inaczej, gdyż tak myślał w rzeczywistości. Aby zatrzeć nieco to wrażenie, dodał szybko:

Ponadto, najjaśnieszy panie, można już teraz

przystąpić do rozpoznania sil pohańców przez wysłanie do Porty odpowiednich agentów.

— Odpłacimy im tylko pięknym za nadobne — wtrącił się kanclerz — bo Turcy dużo wiedzą o tym, co się w Rzeczypospolitej dzieje; schwytaliśmy na przeszpiegach wielu Ormian i Żydów.

Ponieważ król nie przerywał i dalej pozwalał mówić, Gosiewski argumentował, że tak wielkich przedsięwzięć nie można podejmować bez

13