str 020 021

Wiera, że jestem Polakiem i bądź pewny, że

0    tym nigdy nie zapomnę. Zresztą znasz historię

1    wiesz o tym, że wielu naszych bohaterów walczyło pod różnymi sztandarami. Zresztą nic na to nie poradzę, rozpiera mnie energia i chęć zobaczenia świata. Jakie więc mam możliwości poza żołnierką? Nie taję, że ciągnie mnie mundur. Pamiętasz te wieczory w Buku, kiedy przyjeżdżał pułkownik Niegolewski? Jak on opowiadał... Już wtedy marzyłem o walce. A gdy dostałem konia i szablę, to były najpiękniejsze chwile w moim życiu. Wydawało mi się, że podbiję cały świat!

Oskar słuchał i markotniał coraz bardziej. Nie podzielając entuzjazmu brata, nie mógł, niestety, nic mu poradzić. Wiedział doskonale, że przy pierwszej okazji Edmund znów^r opuści dom i kraj.

Płynęły dni szare i monotonne. Edmund dusił się w atmosferze pracy biurowej, wykonywał ją automatycznie, nie wykazując w niej żadnej energii ani inwencji. Jedynym odprężeniem były dla niego wieczory, podczas których mógł spokojnie oddawać się swoim marzeniom. Pogłoski o zbliżającej się wojnie rosyjsko-tureckiej wyrwały go z odrętwienia, w które zdawał się popadać. Pośpiesznie studiował wiadomości podawane przez dzienniki, zbierał informacje.

Nadszedł rok 1853. Nadciągały groźne, wiekopomne w historii świata wydarzenia, czarne chmury szybko zasłaniały ze wszystkich stron horyzont polityczny. Rozpoczynająca się wojna rosyjsko-turecka, spowodowana sprzecznymi interesami mocarstw europejskich i Rosji na Bałkanach oraz cieśninach czarnomorskich, wciągała w swą orbitę Francję i Anglię, zobowiązane do obrony neutralności Turcji. W lipcu 1853 roku wojska carskie okupowały Mołdawię i Wołoszczyznę, a 16 października tegoż roku Turcja wypowiedziała Rosji wojnę.

Postawa Napoleona III i angielskiego ministra spraw zagranicznych Palmerstona stawała się coraz bardziej agresywna. W Petersburgu wzrastało przeświadczenie, że jeżeli Turcja, a za nią Francja i Anglia we właściwej chwili udzielą pomocy Szamilowi, Kaukaz będzie dla Rosji stracony i dostanie się w ręce sojuszników. Był to okres, kiedy prócz decyzji o wojnie potrzebne były jeszcze formalności dyplomatyczne. Zerwanie stosunków dyplomatycznych nie było równoznaczne z wypowiedzeniem wojny. Zarówno premier brytyjski, jak i Napoleon III pragnęli, aby wypowiedzenie wojny wziął na siebie Mikołaj. Jednakże car, odwoławszy swoich ambasadorów z Paryża i Londynu, milczał. 2 marca 1851 roku Anglia, a 3 marca również Francja skierowały ultimatum do Rosji. Oba mocarstwa proponowały carowi rosyjskiemu ewakuację Mołdawii i Wołoszczyzny w ciągu dwóch miesięcy, grożąc wojną w razie negatywnej odpowiedzi. Car w dalszym ciągu nie dawał odpowiedzi. 15 marca

21