Stefan Zarski Zofia Drozdowska Kuban KREGOSLUP twoj, moj, nasz s86

siły dziecka. Nie należy zmuszać go, mimo jego woli, do wcześniejszego siadania, stania lub chodzenia. W okresie przedszkolnym ważne są zajęcia pozwalające na swobodny ruch dziecka. W szkole winien być realizowany program wychowania fizycznego stosowny do wieku, z uwzględnieniem ćwiczeń kształcących dobrą postawę. Należy unikać szkodliwych czynników, jak: niewłaściwe ławki (zbyt niskie lub wysokie), noszenie ciężkich tornistrów najczęściej w jednym ręku, nadmiar zajęć w pozycjach siedzących oraz przerw bez ruchu. W okresie wzrostu postawa ciała łatwo ulega zaburzeniom i może być przyczyną utrwalonych, nieodwracalnych zmian.

Dlatego bardzo ważną rolą spełnia utrzymanie ogólnie dobrej kondycji m.in. tułowia przez: swobodny ruch, turystykę, umiarkowany sport, a zwłaszcza pływanie oraz przestrzeganie zasad profilaktyki. Jest to bardzo ogólny zarys mający na celu zwrócenie uwagi na problem bocznego skrzywienia kręgosłupa.

Program postępowania, szczegółowe zalecenia mogą być ustalane po dokładnym zbadaniu chorego, bowiem choroba ta stanowi złożony problem leczniczy.

Rys. 35. Prawidłowa po/ycja leżeniu nu br/uehu - bez nadmiernego uniesienia górnej części lutowia (pogłębiania lordozy). Zalecana w wadach postawy zwłaszcza skoliozach - jako odpoczynek, przy czytaniu, odrabianiu lekcji.

3. Kifoza

Nadmierna wypukłość pleców - okrągłe plecy.

Kifoza występuje najczęściej po przebytej chorobie Scheuermanna u osób młodych lub w przebiegu osteoporozy u osób starszych.

Dbałość o zachowanie dobrej sylwetki należy w tych przypadłościach rozpocząć już w początkowym okresie występowania zmian.

Zaleca się spanie na równym i w miarę twardym podłożu - zarówno na plecach, jak i na brzuchu. Korzystnie wpływa również odpoczynek, czytanie lub odrabianie lekcji, leżąc na brzuchu, (rys. 35 i fot. 22).

Bardzo ważną rolę spełniają ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu, brzucha oraz obręczy barkowej.

Ćwiczenia dobrej postawy: fot. 4, 6, 15, 16, 17, 20, 23, 24, 25.