tomI (75)

Anatomiczne i fizjologiczne podstawy fizjoterapii 77

• bukietowate (zakończenia nerwowe II rzędu).

Zakończenia I rzędu okalają spiralnie niekurczliwą część wrzeciona i przechodzą w grube włókna mielinowe (typ la), podążając do zwojów międzykręgowych, a następnie bezpośrednio do komórek ruchowych w rogach przednich rdzenia (połączenia monosynaptyezne). Zakończenia II rzędu natomiast znajdują się w kurczliwej części włókienek wrzeciona i przechodzą w cienkie włókna miclino-we (typ II). Te ostatnie, ze zwojów międzykręgowych, docierają do komórek ruchowych rdzenia przez liczne neurony wstawkowe (połączenia wielosynaplycz-ne). Jak już wspomniano, wrzeciono nerwowo-mięśniowe otrzymuje też dwa rodzaje włókien ruchowych, dochodzących do jego części kurczliwej.

Cały ten układ wrażliwy jest na rozciąganie, z jakim możemy mieć do czynienia w dwóch różnych okolicznościach - albo w wyniku skurczu włókienek obwodowej części wrzeciona (wskutek pobudzenia układu gamma), albo leż w wyniku rozciągania całego mięśnia, czego przejawem są m.in. tzw. odruchy miotatyczne (rozciągowe).

A

B

C

Ryc. 34. Działanie wrzeciona mięśniowego: A - pobudzenie układu gamma, B - stan spoczynku, C - rozciąganie mięśnia (częściowo wg I. Leśnego)

Według Grochmala, zakończenia nerwowe I rzędu mają niski próg pobudliwości. Jedne z nich reagują na szybkość rozciągania (rozciąganie dynamiczne), a inne - na stopień rozciągania (rozciąganie statyczne). Aktywność obu rodzajów tych zakończeń wzrasta proporcjonalnie do intensywności bodźca, jakim jest rozciąganie mięśnia. Zakończenia nerwowe II rzędu reagują też na rozciąganie sta-