biegi, stosowane na własną rękę w nieodpowiednim czasie lub niedostosowane do typu schorzenia, mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Nie propagując więc hasła „lecz się sam”, pragniemy zwrócić uwagę na wszelkie możliwości związane z zapobieganiem chorobom kręgosłupa i ich rozwojowi.
Utrudzony codzienną pracą kręgosłup wymaga, aby roztoczyć nad nim opiekę. Opiekuńcza postawa wobec własnego kręgosłupa jest naszym obowiązkiem, ponieważ wydolność kręgosłupa to podstawa naszej działalności ruchowej. Tę postawę powinny cechować:
1) umiar w jego użytkowaniu, czyli wybranie mniejszego działania, tj. mniejszego wysiłku, mniejszego ruchu czy mniej obciążającej kręgosłup pozycji;
2) wyrozumiałość dla jego kondycji, czyli uwzględnianie pułapu jego możliwości anatomicznych i fizjologicznych przy angażowaniu go do pracy;
3) dbałość, czyli respektowanie jego potrzeb.
Przestrzegając tych zasad będziemy mogli zmierzyć „siły na zamiary” i podjąć racjonalne ryzyko wszelkich działań motorycznych.
Przeciążony lub nie mogący podołać zadaniom kręgosłup daje o tym znać. Pierwszym sygnałem jest odczuwanie „obecności” kręgosłupa w naszym ciele. Jest to doznanie drażniące naszą świadomość, niekiedy zakłócające tok naszego myślenia i przeszkadzające naszej motoryce. Oceniamy to jako swego rodzaju dyskomfort, czyli uczucie niewygody i napięcia w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, międzyłopatkowej czy też karkowej, w zależności od poziomu zaburzeń czynnościowych kręgosłupa.
Naczelną zasadą użytkowania i konserwacji kręgosłupa jest ochrona przed jego nadmiernym obciążeniem. Zasadę tę trzeba realizować dwiema drogami: stosując umiar w naszej działalności ruchowej oraz właściwy trening, którego celem powinno być nabycie wprawy, umiejętności i biegłości w każdym nowym działaniu. Umiar, czyli nieprzesadne działanie sprowadza się do poprzestania na mniejszym zaangażowaniu motorycznym, które eksploatuje kręgosłup na niższym poziomie od pułapu jego tolerancji na obciążenie (przekroczenie tego pułapu sygnalizowane jest - jak wiemy - bólem i usztywnieniem mięśni przykręgosłupowych). Metodyczny i systematyczny trening pozwala osiągnąć perfekcję wykonywanych czynności ruchowych, co zmniejsza obciążenie kręgosłupa.
W wyniku takiego postępowania nie tylko zdobywamy umiejętność w wykonywaniu naszych zadań wynikających z różnorodnych okoliczności ruchowych,
62