griffin017

506 PODSTAWY KOMUNIKACJI SPOŁECZNI!

wać niesprawiedliwi luuocwn/ będzie oznaczało utratę piaw' Mę/i zyznu może uniknąć bicza równoiipMiwnieiiin. dc klarując niewinnie: ..Nigdy nie zrozumiem kobiet”.

OTWARTOŚĆ NA FORUM PUBLICZNYM: SŁOWNIK FEMINISTYCZNY

Jak wszystkie teorie krytyczne, podejścia feministyczne nic ograniczają się do samego tylko wskazania asymetrii w relacjach władzy. Najwyższym celem teorii zagłuszanej grupy jest zmiana stworzonego przez mężczyzn systemu lingwistycznego. który „pokazuje kobietom, gdzie ich miejsce". Według Kramarac reforma powinna objąć również słowniki, które „[...) pomijają słowa i definicje stworzone przez kobiety, natomiast zawierają liczne seksistowskic definicje i przykłady”²⁷. W tradycyjnych słownikach można znaleźć autorytatywne wskazania co do właściwego posługiwania się językiem; ponieważ jednak ich autorzy powołują się wyłącznie na męską literaturę, słowa ukute przez kobiety są systematycznie pomijane.

W 1985 roku Kramarac i Paula Trcich-ler opracowały słownik feministyczny, zawierający definicje kobiecych słów. dla których zabrakło miejsca w najnowszym wydaniu słownika Webstera, a także prezentujący alternatywne, feministyczne rozumienie terminów, które u Webstera uwzględniono. Autorki tego słownika, wznowionego w' roku 1992, ,,[...| stawiają kobietę w centrum i z tej całkowicie odmiennej perspektywy dokonują rewizji języka"²⁸. Kramar.it i Treiehler nie twierdzą, że każda kobieta wykorzystuje słowa w taki sam sposób. In; przytaczają kobiece definicje dla około dwóch i pól tysiąca haseł, by zilustrować kreatywność lingwistyczną kobiet i wspn móc je w dążeniu do zmiany statusu żaglu szancj grupy. W ramce 34.1 przedstawiam kilka krótkich definicji opatrzonych adn -facjami o ich źródle.

MOLESTOWANIE SEKSUALNE: SZUKANIE ETYKIETKI DLA DOŚWIADCZENIA

Chyba żadne inne hasło ze słownika ki • marae i Treiehler nie odzwierciedla lal wielkiego osiągnięcia feministycznej s/k.-ly komunikacji juk termin molestowani! seksualne który stanowi translację biecego doświadczenia na język obowią żujący w społeczeństwie. Choć rclai |. o niechcianych seksualnych propozycji l< w miejscu pracy można liczyć na tysiąn to do niedawna nie istniał żaden ogóhu* przyjęty zwrot na określenie zjawisku które stanowi stały element kobiet • i życia.

W 1992 roku „Journal of Applli • Communicataion Research” opublikow ul trzydzieści relacji studentów i spajali stów od komunikacji werbalnej. Opowu dali oni o doświadczeniach zawstydzenia

upokorzenia albo urazu na tle sek*......

nym, których sprawcą był ktoś stojący • I nich wyżej w hierarchii akademii kuj Niemal wszystkie historie - z wyjątku <• dwóch - pochodziły od kobiet, lal uważa Kramarac, „[...j molestowanie m i

-^h SpcmJcr, I). (IWO) Mun Mn,Ir I unguage (v H7). larndon: Roulkdgc A: Kcgan.

Kiamarac, i (I w ’ > l*um t miting ihc I )icii»nury. Inirmaiionat Journal ofihe Socioiofyof luinguin:, 'H\ ■^s Kramarac. C\, I ich liki, I* Itnntnm, MurUockings. unii (twtr.\: A lcnuni.it l hitu mory, s. 4,

Wygląd: Wygląd jest roboczym uniformem kobiety | | Kobieco zaabsorbowana własnym wyglądem nie jest rezultatem prania mózgu, lecz reakcją na wymogi sytuacji (A Rcdstockings Sister).

Rogacz: Mąz niewiernej 2ony. Zona niewiernego męża jest nazywana po prostu żoną (Cheris Kramarae).

Depresja: Psychiatryczna etykietka, która ( ) maskuie społeczny fakt doświadczania przez gospodynię domową samotności, niskiej samooceny i braku satysfakcji z pracy (Ann Oakley).

Lalka: Kukiełka dawana dziecku lub wykonywana przez dziecko, służąca mu jako towarzyszka zabaw. Niektórzy mężczyźni przedłużają sobie dzieciństwo, nazywając swoje towarzyszki .lalkami" (Cheris Kramarae)

Ojciec rodziny: Mężczyzna, który wykazuje większe niż normalnie zainteresowanie rodziną, Określenie .matka rodziny' nie istnieje, ponieważ byłoby odbierane jako tautologia (Cheris Kramarae).

Feministka: .Osobiście nigdy nie zdołałam precyzyjnie zdefiniować, czym jest feminizm. Wiem tylko, że ludzie nazywają mnie feministką za każdym razem, kiedy wyrażam poglądy nietypowe dla popychadła" (Rebecca West).

Plotkowanie: Rozmowy między kobietami występującymi w swoich kobiecych rolach - Intymne w stylu, a tematycznie l lokalizacyjnie związane z domem; kobiece wydarzenie kulturalne, które wypływa z kobiecej roli i utrwala jej ograniczenia, lecz jednocześnie daje komfort potwierdzenia (Deborah Jones).

Poczucie winy: Emocja, która powstrzymuje kobietę przed robieniem rzeczy, które bywają niezbędne do zadbania o siebie (nie o innych) (Mary Ellen Shanesey).

Jej" historia: Historia człowieka opowiadana z perspektywy kobiety i o kobietach (...) (Annę Fortreedom).

Ms.: Angielska forma zwracania się do kobiet które chcą być postrzegane jako jednostki, a nie identyfikowane ze względu na swoją relację z mężczyzną (Midge Lennert i Norma Wilson).

Swój chłop: Określenie, które NIE odnosi się do kobiet (Cheris Kramarae).

Rodzicielstwo: Stan. który często pociąga za sobą gwałtowne zmiany w życiu młodej matki - .utratę pracy, do-chodów i pozycji społecznej, zerwanie więzi i kontaktów społecznych, przymusowe dostosowanie do roli -gospodyni domowej-. Świeżo upieczeni ojcowie raczej nie donoszą o tego typu społecznych zawirowaniach' (Loma McKee i Margaret OBrien).

Pornografia: Pornografia jest teorią, a gwałt - praktyką (Andrea Dworkin).

Molestowanie seksualne: Niechciane zachowanie o podłożu seksualnym, narzucane w kontekście relacji, w której występuje nierównowaga w stosunkach władzy (Catharine Mackinnon).

Milczenie: Nie jest zlotem. .Nie znam gorszej udręki nad noszenie w sobie nieopowiedzianej historii" (Zora Neale Hurston). .W świecie, w którym język i nadawanie nazw są narzędziami władzy, zmuszanie do milczenia sta nowi formę ucisku - jest przemocą" (Adrlenne Rich).

łŻiMiD Ki*ruf*ł, Iie<9ief. Awom.    arrfOonw)

sualne występuje nagminnie, ale nic przypadkowo”²⁹. Oto typowa historia:

On miał pięćdziesiąt lat; ja dwadzieścia je den. On byt wykładowcą głównego przed miotu na moim kierunku; ja byłam studentki)

pierwszego roku. On miał zapewnioną pozy cję; mój status nie byt jeszcze sprecyzowany i zależał od jego wsparcia. On czul się upr/y wilejowany, ja się czułam zależna. On prawdopodobnie nie myślał zbyt wiele o tym, co się stało; ja nigdy tego nie zapomnę.

w

Kra ma mc. C*. (1992). Harrasmcni .ind I vcryd«y I W I Haków (red.), Women Maki/w MeunirtR: Ne*'Fonimu Ihreciions in ConinunilaiUtHi (*> IU2J Nuw York Koutlcdj(c.