Magazyn8701 djvu

świat umarły był dla niego realnym jego światem, a życie —*• tylko ciężką, często bolesną zmorą.

W Grottgerze — wtedy nawet, kiedy rysuje grupę niedobitków, ginących u stóp sztandaru, albo pola trupami zasłane — w istocie rzeczy niema pesymizmu. Poprostu — oto nadeszła fala klęsk i nieszczęść — burza, — ale po burzy znów będzie jasno i słonecznie. Bo

JAN MATEJKO

BATORY POD PSKOWEM (fragj

w nim samym, w jego duszy prostej, gołębiej i zawsze młodej — było — na dnie — coś dziecinnie jasnego.

A z dzieł Matejki wieje pesymizm beznadziejny i bezgraniczny. Niepojętem jest, jak ten drobny i wątły człowieczek nie załamał się duchowo pod jego brzemieniem. Ale drobny Matejko miał duszę olbrzyma: skupioną w sobie i bezdennie smutną, a tak potężną, jak dusza Buonarotti. Bo on należał do rodziny wielkich tragików świata —

ł

I

131