NDIGDRUK00572774 djvu

64

jają dostaniu dysenteryi: przeziębienie i przemoczenie ciała, spożywanie niedojrzałych owoców a także pozostawanie ekskrementów w kiszkach przez czas długi.

Jest to choroba bardzo zaraźliwa. Zauważono, iż w szpitalach od jednego chorego zarażają się najpierwej ci, którzy najbliżej niego się znajdują, zaraza rozprzestrzenia się przez odchody chorych a zatem za pomocą stolców, nocników, gąbek, lewatyw, zanieczyszczonej bielizny i t. p. Siedliskiem choroby jest kiszka gruba, a mianowicie najniższy jej odcinek: kiszka prosta czyli stolcowa. Błona śluzowa tej kiszki jest nalotem z krwi i błon przesyconą, nazywają skutkiem tego zapalenie to także dyfterytycznem. Przy wyższych stopniach tego zapalenia błona śluzowa jest zmienioną do tego stopnia, że przybiera wygląd zmarszczonej czarnej masy, która tak jak przy dyfterycie gardzieli, oddziela się wielkiemi płatami.

Przyjrzyjmy się teraz objawom dysenteryi. Ta straszna choroba rozpoczyna się nieznacznem rozwolnieniem i niewielkiemi bólami, obraz ten zmienia się jednakże już w drugim lub trzecim dniu, w których stolce są częstsze i towarzyszą im bóle, tak nazwane wydymania. Jest to nadzwyczaj bolesne uczucie w otworze stolcowym, które nie ustępuje po odejściu ekskrementów, tak że chorzy zmuszeni są prawie bezustannie siedzieć na stolcu. Z początku wypróżnienia są wodniste, zabarwione kałem, późniejszym zaś peryodzie są śluzowe, przeźroczyste, albo też stanowią masę, złożoną z krwi i ropy. lub nawet z czystej krwi. Wtedy nazywają to czerwoną biegunką (czerwonką) w przeciwstawieniu do poprzedniej, białej. Wypióżnienia zawierają wielką ilość białka. Utrata takowego przez czas choroby dochodź¹' yOO lub nawet 1000 gramów. Jeżeli nastąpi zgaugrenowanie błony śluzowej, wtedy wypróżnienia są koloru czekoladowego i strasznie