10 Kłoczko I., Świderski F.
IlINACHOWICZ H„ NADOLNA L, PRZYGODA 1998: Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. Warszawa, IŻŻ.
1 i/.ACKI W. (red.), 1981: Technologia mięsa. Warszawa, WNT. '
tozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 20i(fi.l999 r. w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych przy przetwórstwie mięsa i składowaniu przetworów mięsnych. Dz.U. Nr 10, poz. 91, s. 372. f
SWIDERSKI E (red.), 1998: Towaroznawstwo produktów spożywczych. Teoria ićwiczenia. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
TROPIŁO J., 1998: Badanie i ocena sanitarno-weterynaryjna dziczyzny. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
WARTENBERG L., 1975: Higiena i zarys technologii dziczyzny. Skrypty AR we Wrocławiu, Wrocław.
Polskie Normy:
PN-65/A-82000. Mięso i podroby zwierząt rzeźnych. Wspólne wymagania i badania. .
PN A-82001/A1:1995. Mięso w tuszach, półtuszach i ćwierćtuszach (ze zmianą Al).
PN A-82001/A2: 1996. Mięso w tuszach, półtuszach i ćwierćtuszach (ze zmianą A2).
PN-83/A-07005. Towary żywnościowe. Warunki klimatyczne i okresy przechowywania w chłodniach.
PN K6/A-82002. Wieprzowina, części zasadnicze.
PN H8/A-82003. Wołowina, części zasadnicze.
PN A-82005. Cielęcina, części zasadnicze.
PN 86/A-82004. Podroby zwierząt rzeźnych.
PN 64/A-85701. Krew zwierząt rzeźnych i jej pochodne.
PN 85/A-85800. Słonina.
Otrzymywanie przetworów mięsnych mą dwa podstawowe cele: zwiększe-niehlortymentu form użytkowych różnych rodzajów mięsa wraz ze zwiękśźe-meirńch atrakcyjnstągi sensorycznej oraz wydłużenie okresu ich przydatności do spożycia za pomocą różnych metod utrwalania. Najczęściej technologia przetwórstwa stara się r^liźówac oba cele równocześnie, tzn. uzyskiwać przetwory ji możliwie wysokiej trwałości i wysokiej pożądalności ze strony konsumentów. W niniejszym opracowaniu zostaną omówione dwie grupy przetworów mięs-nyęhrwędliriYikonserwymięsnę.
Wędliny są produktami spożywczymi otrzymywanymi z mięsa, tłuszczu i podrobów zwierząt rzeźnych, dziczyzny i drobiu, z ewentualnym dodatkiem surowców uzupełniających. Głównymi czynnikami wpływającymi na bogactwo asortymentu i jakość wędlin są: . ' •
■ rodzaj i jakość surowców podstawowych,
■ rodzaj i jakość surowców uzupełniających i substancji dodatkowych użytych do produkcji,
■_ stosowaną technologia,
■<_ sposób prowadzenia procesu technologicznego.
/Surowcem podstawowym do produkcji wędlin jest najczęściej mięso wieprzowe, wołowe i drobiowe. Udział mięsa drobiowego w produkcji wędlin w Polsce rośnie bardzo szybko w ostatnich latach.
(Procesy technologiczne produkcji wędlin umożliwiają wprowadzenie znacznych ilości surowców uzupełniających i substancji dodatkowych. W charakterze surowców uzupełniających najczęściej stosowane są produkty białkowe, tłuszczowe i węglowodanowe oraz przyprawy, rzadziej warzywa, owoce i grzyby,,,-Najbardziej popularnymi dodatkami białkowymi są preparaty białekkojo-wych (izolaty i koncentraty), kazeiniany i ich pochodne oraz wszystkie białka mlekaJWśród licznych właściwości funkcjonalnych tych substancji warto wymienić zwiększenie zdolności wiązania wody oraz emulgowania i wiązania tłuszczu, jak również poprawę właściwości żelujących.
//Bardzo liczna jest grupa substancji dodatkowych, spełniających określone role funkcjonalne oraz poprawiające niektóre cechy jakościowe i zwiększające trwałość wędlin. Do grupy tej należą substancje konserwujące stosowane w procesie peklowania oraz mleczany sodu i potasu, przeciwudęniączę, synęrgenty, substancje stabQizujące('emulp!ory i substancje zagęszczające - min. hydroko-