WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS07 I djvu

304

będzie wzrastała. Cywilizacja zaś, zmniejszając w pewnych sferach ruchliwość człowieka i jego zapobiegliwość umysłową, stwarzając rzesze, pogrążone w zupełnej ciemnocie i nędzy, a nadto zaprzężone do automatycznych zajęć, może przyczynić się do zniżenia tej przeciętnej wartości mózgu, którą otrzymała w spadku po barbarzyńcach. Rzeczywiście, jakim sposobem włościanin dzisiejszy, którego przodkowie przeżyli około dziesięciu wieków, nie wychylając się poza obręb rodzimej wioski, ma rozporządzać więk-szemi uzdolnieniami, aniżeli daleki praszczur barbarzyńca, który tylko co jął się roli? Albo czy można się spodziewać, iż człowiek, który od dzieciństwa pracuje w warsztacie w sposób automatyczny, nabierze wyższych właściwości mózgowych: przecież nie zjawią się one na tej zasadzie, iż jest on organem udoskonalonej maszyny? Wprawdzie cywilizacja, która spowodowała przeciętne uszczuplenie mózgu, stwarza grona osób, nieustannie ćwiczących ten organ. Ale naprzód grona te są zbyt nieliczne, ażeby zdołały zrównoważyć inne wpływy tej same_t cywilizacji, a powtóre przedstawiają one jedynie wyładowanie już istniejących w narodzie uzdolnień. Nasze czasy, nie dokonywając zagłady mózgów mało uzdolnionych, również nie posiadają warunków wytwarzania zwiększonego zasobu eugienistów umysłowych. Wśród dziesiątków miljonów głów, które zawiera w sobie każde społeczeństwo, z kombinacji cech rodzicielskich wynika pewna liczba uzdolnionych mózgów, będąca ostatecznie wykwitem dorobku antropologicznego