WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS4 I djvu

31

otoczeniem musi istnieć odpowiedniość, tak samo jak istnieje między fizycznym otoczeniem a stroną fizyczną. Kto nie może zastosować się do nowych warunków życia społecznego, ten musi zginąć, może powoli, ale zawsze zginąć musi".

W ten sposób powstaje rasa psychiczna.

§ 9. Klimat odznacza się jednostajnością i trwałością zasadniczych cech swoich na znacznych przestrzeniach, oraz w ciągu bardzo długich okresów czasu. Nawet gdy w pewnym punkcie ulega zmianie, to przecież w innych, ościenuych, zachowuje dawny swój charakter i dostarcza tam przytułku florze i faunie, które utraciły możność istnienia w okolicy, dotkniętej przewrotem klimatycznym. Wraz z tym typ fizyczny człowieka lub zmieszane typy, wszerz i wdłuż takiego terytorjum, nie znajdują w otoczeniu najmniejszych pobudek, któreby wyprowadziły je z nabytej równowagi przymiotów fizycznych. W krańcowym wypadku, mianowicie kiedy klimat przekształcił się dość radykalnie, przedstawiciele danego typu opuszczają częściowo miejsce pobytu dotychczasowego, jak to zdarzyło się w końcu epoki lodowcowej w Europie środkowej. Wraz z cofaniem się pokrycia lodowego, człowiek szt-dł śladem reniferów i udawał się bardziej na północ. Nie zawsze to czynił, lecz w każdym razie tak często, iż możemy mówić o względnej stałości typów fizycznych w ciągu całych ep>-k mimo zmian klimatu, którym podlegały osobne dzielnice globu.