WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI049 I djvu

45

est natury czysto praktycznej; to =też uczynimy najlepiej, jeżeli zastosujemy podział najbardziej znany i najchętniej dotychczas używany, nie mając jednak zamiaru nadawać mu przez to głębszego jakiegoś znaczenia.

Zazwyczai dzielą się sztuki na dwie wielkie grupy: na sztuki spoczynku i na sztuki ruchu. Różnica między niemi wyrażoną została pr^ez Fechnera krótko i jasno w ten sposób, że «sztuka pierwszego rodzaju stara się wywołać uczucie przyjemności za pomocą form stałych, sztuka zaś drugiego rodzaju — za pomocą form ruchomych łub zmiennych w czasie; tamta dąży do takiego ukształtowania i skombinowania mas spoczywających, ta zaś — do wytworzenia takich ruchów ciała lub zmian w czasie, ażeby cel sztuki został osiągnięty» *). — Rozpoczniemy od sztuki spoczynku, zwanej zazwyczaj plastyczną. — Najpierwotniejszą formą sztuki plastycznej jest prawdopodobnie nie rzeźba samodzielna, lecz sztuka zdobienia, zaś przedmiotem, względem którego najwcześniej zaczęto tę sztukę stosować, jest ciało ludzkie. Zbadamy tedy nasamprzód pierwotne ozdoby ciała. Atołi nawet najdziksze plemiona nie ograniczają się tylko do upiększania własnego ciała, lecz przyozdabiają również swe narzędzia i oręż.

0    zdobieniu narzędzi mówić będziemy na drugim miejscu. Wreszcie, po trzecie, weźmiemy pod uwagę pierwotne wytwory plastyki wyzwolonej, t. j. takie malowidła

1 rzeźby, które nie służą do celów dekoracyjnych jako produkty sztuki stosowanej, lecz posiadają znaczenie samodzielne. — Przejście od sztuki spoczynku do sztuki ruchu stanowi taniec, który można uważać jako plastykę ożywioną. Sztuce tej poświęcimy specjalną uwagę, gdyż właśnie zbadanie tańca, posiadającego u ludów pierwotnych zasadniczo odmienne i donioślejsze znaczenie, niż u ludów cywilizowanych, — przyczynić się może do głęb-

*) Fcchner: Yorsclnile der Aesthetik. II, 5.

http://rcin.org.pl