85
szczególnego wrażenia to, co codziennie mamy przed oczami. Lecz skoro tylko ktoś, mężczyzna lub kobieta, włoży na siebie jaskrawe frendzle, kilka pstrych piór, sznur paciorków, pęk liści, kawałek materji, muszlę błyszczącą, nie mogło to ujść uwagi i innych; szczupła odzież zaczęła działać jako najpotężniejsza podnieta w stosunku wzajemnym obu płci“ *). Wrodzona wstydliwość wywoławszy zwyczaj osłony okolic sromnych użyła środka bardzo nieodpowiedniego, bo bynajmniej nie odwraca uwagi od tej części ciała, ale przeciwnie przyczynia się do jej uwydatnienia. W istocie nie można wątpić, że takim był właśnie cel pierwotnego osłaniania części płciowych. W ten sposób staje się zrozumiałym, dlaczego Australki, chodzące zwykle nago, noszą fartuch z piór podczas tańców rozwiązłych, obliczonych naj-oczywiściej na pobudzenie chuci zmysłowych, oraz dlaczego Minkopki używają wielkiego liścia podczas tańców niemniej nieprzyzwoitych**). Wszystkie te stroje nie dowodzą bynajmniej potrzeby ukrywania czegoś, a przeciwnie świadczą o pragnieniu uwydatnienia. Słowem, pierwotna osłona organów płciowych według swego znaczenia pierwszorzędnego i najważniejszego jest nie odzieżą, lecz ozdobą, strojem który jak wogóle wszelki strój służy do pozyskania względów płci odmiennej.
Zwyczaju osłaniania organów płciowych niepodobna wyjaśnić uczuciem wstydliwości, można wyprowadzić natomiast wstydliwość ze zwyczaju używania osłony. Zadania, spełniane przez spuszczającą się nadół opaskę dokoła bioder a powyżej skreślone przez nas, przyczyniły się do powszechnego jej użycia. Na najniższych szczeblach cywilizacji nie noszą jej jeszcze stale, z biegiem dalszego rozwoju cywilizacyjnego staje się ona niezbędną częścią składową stroju męskiego i kobiecego; na-ówczas na obnażone części wstydliwe zaczęto spoglądać, jako na coś niezwykłego, wyjątkowego, a nieuwzględnienia po-
*) Westermarek'. History of Humań Marriage, 192.
**) Jour. Anlhrop. Just. XII, 300. Man stawia dziwaczne przypuszczenie, jakoby działo się to w tym celu, aby zachować choć trochę przyzwoitości.