WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI095 I djvu

— 91 —

Grant Allen podniósł pytanie, czy do tego nie przyczyniło się podobieństwo tych wdzięcznych kształtów, stworzonych przez naturę, do mozolnych wyrobów ludzkich. Pytanie to musimy oczywiście pozostawać bez odpowiedzi. Dalszy rozwój kosmetyków nie okazał się tak łaskawym dla muszli jak dla piór. Ozdoby z muszli dosięgły wprawdzie w⁷ Oceanji dość wysokiego stopnia wykończenia, ale u ludów wyżej stojących materjał ten zniknął najzupełniej *).

Urok estetyczny pierwotnych ozdób ciała jest po większej części upominkiem natury. Nie znaczy to jednak, aby udział sztuki był mały. Naw^ret najdziksze plemię nie używa ozdób w tym stanie, w jakim je znajduje, lecz usiłuje podnieść ich wartość sztucznie w kierunku zdobniczym. Futra są kiajane na frendzle, z zębów⁷, muszli i owoców powstają prawidłowe łańcuchy; pióra wiążą w kity lub korony. Wystarczy tu wskazać zasady piękna, znajdujące swój wyraz w różnych kosmetykach. Te same zasady kierują ozdabianiem ciała na wszystkich szczeblach cywilizacji, a jest to zasada symfonji i zasada harmonji rytmicznej. Pierwsza wypływa z kształtów ciała, druga z istoty stroju. Symetryczna budow⁷a c|ała pociąga za sobą symetryczny układ ozdób. Zarówno stałe jak i ruchome ozdoby ludów pierwotnych są rozwieszone symetrycznie, z wyjątkiem wypadków⁷, gdy niesymetrja, uchodząca za rzecz niezwykłą i nieprzyjemną, winna wywołać uśmiech lub obawę. Jeżeli blizny i tatuowanie zajmują niekiedy tylko jedną stronę jciała, me dowód to jeszcze, aby nie chciano symetrji, jeno że nie zdołano urzeczywistnić zamiaru. Ozdoby tego rodzaju wymagają długich lat dla swego wykończenia. Niesymetryczne wzory na ciele są zazwyczaj **) wzorami niedokończonemi, całkowicie wykonane są zawsze nie-

*) W Wenecji np. spotyka się bransoletki, złożone z maleńkich konch ślimaków morskich, połyskującej masy perłowej.—[Natomiast muszle grają wielką rolę w dekoracjach. Znakomici złotnicy ozdobiali niemi często kosztowne naczynia.

**) Oczywiście z bliznami zdobniczemi nie należy mieszać blizn często spotykanych w Australji i posiadających cele higieniczne.

http://rcin.org.pl