19064 tomI (54)

56 Podstawy fizjotrrapii

dochodzi dopiero przy elongacji o około 8%, a całkowity czasowy brak dopływa krwi następuje przy rozciągnięciu nerwu o ok. 15%. Upośledzający ukrwienie nerwu wzrost napięcia intemeuronalnego, towarzyszący nadmiernej elongacji, pociąga za sobą również zaburzenie transportu aksonalnego. Na zakończenie warto dodać, że w środowisku między pęczkowym występuje lekko dodatnie ciśnienie, wywoływane dzięki dyfuzyjnym właściwościom perineurium i barierze „krew-nerw” w naczyniach kapilarnych w endoneurium. Ostra lub chroniczna kompresja zaburza powyższe mechanizmy.

Funkcjonowanie układu nerwowego

Złożona funkcja układu nerwowego znajduje swoje odzwierciedlenie w bogatej i zróżnicowanej strukturze. Warto więc przypomnieć, że ogólny podział ośrodkowego układu nerwowego (łac. systema newosum centrale) uwzględnia;

•    rdzeń kręgowy (łac. medulla spinalis), leżący w kanale kręgowym, sięgający górną granicą skrzyżowania piramid, dolną krawędzi trzonu L₀;

•    pień mózgu stanowiący kluczową strukturę układu nerwowego, gdyż prowadzą tędy wszystkie ważniejsze szlaki nerwowe. Do pnia mózgu zalicza się rdzeń przedłużony (medulla oblongatd), most (pons) oraz śródmózgowie {mesencephalon);

•    móżdżek (celebellum), składający się z dwóch półkul połączonych ze sobą robakiem móżdżku;

•    między mozgo wie (diencephalon), obejmujące kilka stref wzgórzomózgowia -wzgórze, zawzgórze, podwzgórze, nad wzgórze i nisko wzgórze;

•    kresomózgowie (telencephalon), obejmujące dwie symetryczne półkule mózgowe (prawą i lewą) rozdzielone szczeliną podłużną mózgu oraz jądra podkorowe (jądro ogoniaste, soczewkowate, gałkę bladą, ciało migdałowate).

Zewnętrzną warstwę półkul mózgowych stanowi kora mózgowa, którą anatomicznie dzieli się na płaty, funkcjonalnie natomiast została ona przez Brodmana podzielona na pola, oznaczone kolejnymi numerami od i do 52. W obrębie pól mózgowych znajdują się zarówno pola czuciowo-zmysłowe oraz pola ruchowe, jak i pola asocjacyjne (kojarzeniowe). Uwzględniając podział kory na płaty, jej rolę przedstawia się następująco:

•    płat czołowy, najmłodszy filogenetycznie i najbardziej wrażliwy na czynniki uszkadzające, stanowi podstawowy obszar kojarzeniowy - związany z percepcją samego siebie i wyobraźnią oraz obejmuje pola ruchowe i ruchowy ośrodek mowy (tzw. pole Broea);

•    płat ciemieniowy jest głównym obszarem czuciowym kory mózgowej. Znajdują się tam obszary odpowiedzialne za czucie powierzchowne i głębokie, orientację w zakresie schematu ciała oraz orientację przestrzenną, a także za integrację informacji sensorycznych;