30061 Stefan Zarski Zofia Drozdowska Kuban KREGOSLUP twoj, moj, nasz s27

chodzi do nadmiernego obciążenia kręgosłupa. Tak więc dobra kondycja mięśni tworzących aparat wspomagania jest nieodzownym warunkiem wydolności kręgosłupa.

Podstawową rolę odgrywa tu unerwienie własne kręgosłupa i mięśni pracujących dla kręgosłupa, czyli tej części układu mięśniowego, która związana jest z narządem osiowym. Są to nerwy czuciowe, mające zakończenia w więzadłach i torebkach stawowych kręgosłupa (ryc. 5, 6, 7) oraz specjalnie wyodrębnionych włóknach (tzw. wrzecionach), które łącznie z włóknami podstawowymi - kurczliwymi - tworzą substancję mięśniową. Zakończenia te, zwane receptorami, spełniają rolę czujników przechwytujących i przetwarzających bodźce, powstające w układzie szkieletowo-mięśniowym, zarówno w stanach statycznych, czyli w określonych ustawieniach kręgosłupa i różnych naprężeniach mięśni, jak i dynamicznych, czyli w czasie ruchu kręgosłupa w następstwie skurczu mięśni. Ta część obwodowego układu nerwowego jest integralną własnością układu szkiele-towo-mięśniowego, przekazującą do ośrodkowego układu nerwowego osobliwe informacje natury mechanicznej. Stąd nazwy: unerwienie własne, czucie ułożenia i ruchu, które w języku fizjologicznym noszą nazwę propriocepcji albo me-chanocepcji.

Sterowanie aparatem wspomagania odbywa się na zasadzie odruchu, tj. elementarnego zjawiska nerwowego, polegającego na natychmiastowej odpowiedzi organizmu (najczęściej ruchowej) po zadziałaniu skutecznego bodźca. Powstała reakcja przebiega po łuku odruchowym; drogami czuciowymi do rdzenia kręgowego i mózgu, a stamtąd drogami ruchowymi do mięśni, które swoją pracą (skurczem) wypełniają zadania odpowiadające swoistemu poleceniu.

Między trzonami i lukami kręgowymi znajduje się przestrzeń ciągnąca się wzdłuż całego kręgosłupa, zwana kanałem kręgowym (ryc. 12). Jest to niezwykle istotne miejsce w naszym ustroju, ponieważ kanał kręgowy, jak wnętrze czaszki, z którym kanał kręgowy jest połączony, spełnia rolę pojemnika dla najważniejszych części układu nerwowego. Pomieszczony w kanale kręgowym rdzeń kręgowy wraz z korzeniami nerwowymi (tworzącymi poza kręgosłupem nerwy rdzeniowe, których odgałęzienia docierają niemal do wszystkich tkanek ustrojowych) stanowi magistralę nerwową łączącą centralę, czyli mózg, z obwodem naszego ciała. Tą magistralą przekazywane są do mózgu informacje, co dzieje się w ustroju (także w obrębie kręgosłupa), oraz z mózgu - polecenia wykonawcze dla poszczególnych narządów (także dla narządu osiowego).

Te struktury nerwowe, dla których obudową spełniającą rolę futerału i rusztowania są kostno-więzadłowe ściany kanału kręgowego, tworzą razem urządzenie tranzytowe. Podstawą prawidłowego działania tego aparatu jest zrównoważenie