264 Podstawy fizjoterapii
• ułatwić ustalenie programu rehabilitacji danej osoby oraz dobór ćwiczeń i innych środków na poszczególnych jej etapach (np. ujawnienie objawów, które można usunąć przy pomocy konkretnych ćwiczeń czy zabiegów fizykalnych);
• ułatwić wnoszenie do tego programu zmian, zależnych od zmieniającego się w czasie stanu osoby usprawnianej (wyniki kolejnych badań);
• ułatwić ocenę wyników rehabilitacji danej osoby oraz prognozowanie co do dalszych jej losów.
Uwzględniając powyższe uwagi, poniżej pominięto niektóre punkty badania, inne potraktowano marginesowo, a zaakcentowano tylko te, które są w fizjoterapii najważniejsze. Zwrócono przy tym szczególną uwagę na te elementy badań czynnościowych, które są domeną fizjoterapeutów, podyktowaną przydatnością określonych wyników (a nawet koniecznością ich znajomości) dla postępowania zdeterminowanego szczegółową metodyką fizjoterapii. Nie usiłowano przy tym przypisać fizjoterapeucie roli osoby zastępującej lekarza. Kierowano się jednak względami praktycznymi i światowymi tendencjami. Z praktyki wiadomo bowiem, że lekarskie skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z reguły zawiera rozpoznanie i ogólne tylko zalecenia. Nie zawiera ono jednak żadnych informacji szczegółowych, niezbędnych do konkretnej aplikacji środków fizjoterapeutycznych. Ponieważ luki tej nie wypełniają też informacje zawarte w różnych dokumentach zdrowia pacjenta, dlatego właśnie na świecie uznano nie tylko prawo, ale i obowiązek wykonywania pewnych badań przez fizjoterapeutów. Z konieczności, całość opisu badania przedstawiono skrótowo, odsyłając Czytelnika do bardziej szczegółowych opracowań monotematycznych, przy czym większość objawów przedstawiono już w poprzedniej części podręcznika.
Z pewnym uproszczeniem należy przyjąć, że badanie pacjenta przeprowadzone dla potrzeb fizjoterapii obejmuje: badania kliniczne - podmiotowe i przedmiotowe oraz badania dodatkowe. Wśród tych ostatnich często wyodrębnia się jednak tzw. badania funkcjonalne. Chodzi tu oczywiście o pewne badania (próby) specjalne, niezależnie od tego, że całość omawianego badania uwzględnia przede wszystkim aspekty funkcjonalne (czynnościowe). Odstępując nieco od przyjętego schematu badania, w jego opisy dotyczące badania podmiotowego bądź przedmiotowego, dla uniknięcia zbędnych powtórzeń celowo wpleciono pewne fragmenty badań dodatkowych.
Badanie podmiotowe nosi nazwę wywiadu (anamnesis). Polega ono na
rozmowie z pacjentem (a w pewnych przypadkach z jego najbliższym otoczeniem) i zawiera w sobie elementy badania lekarskiego i badań społecznych. Cennym uzu-