72713 Stefan Zarski Zofia Drozdowska Kuban KREGOSLUP twoj, moj, nasz s24

najbardziej przeciążony lędźwiowy odcinek kręgosłupa. Aparat wspomagania można wyobrazić sobie jako armię odwodową, która włącza się do akcji w razie potrzeby. Wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, które pojawia się w stanach chorobowych, chroni uszkodzony odcinek kręgosłupa i wyrównuje jego niedomogę czynnościową. Odwrotnie, gdy układ wspomagania słabnie, do-

Ryc. 9. Schematyczny rysunek anatomiczny przedstawia tuiów w przekroju poprzecznym na poziomie jamy brzusznej. „l”-kręg. „2”-wnętrze kanału kręgowego, zawierające rdzeń kręgowy oraz odchodzące od niego korzenie nerwowe, które tworzą w miejscu przejścia przez otwór międzykręgo-wy nerwy rdzeniowe. „3” - mięśnie przykręgosłupowe, które w postaci mufy otaczają szkieletowe i nerwowe części narządu osiowego, spełniając w ten sposób rolę aparatu wspomagającego. Ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej (czarne strzałki), związane głównie z obecnością powietrza w jelitach, wraz z napięciem mięśni ściany brzusznej „5” tworzą urządzenie, zwane tłocznią brzuszną, której działanie polega na równomiernym rozkładzie sił w jamie brzusznej. Powstaje w ten sposób „poduszka” podpierająca z przodu kręgosłup, która staje się dodatkowym aparatem wspomagania narządu osiowego. Podobne znaczenie ma ciśnienie wewnątrz klatki piersiowej (obecność powietrza w płucach w połączeniu z czynnością mięśni międzyżebrowych i przepony brzusznej, czyli błony mięśniowej, oddzielającej dwie jamy tułowia). Rycina jest także ilustracją, pozwalającą uzmysłowić sobie narząd osiowy jako formację strukturalno-funkcjonalną; połączenie i współdziałanie na określonym poziomie elementów nerwowych, szkieletowych i mięśniowych tworzy podstawowy segment tego narządu.

24