220 Zofia l!nl>'ik»
c. Skale ocen
Omówiliśmy już. poprzi dnio notowanie wyników obuci w*" |i * fi* czeń na skali ocen przy stosowaniu krótkich pi obok • #hrov*FMM nie omawianej metodzie obserwator obcuje / dzicckli iii j-mm* i i dopiero potem, po wiciu dniach czy leż. nawet mlodąi". h ' : • ny dziecka, posługując sit? odpowiednią skalą.
Wychowawcy proszeni bywają niekiedy o dok<-nv'Vi"<ia tm •> takiej oceny dziecka w dłuższych odstępach czasu, • kIhii ewentualnych zmian zachodzących w dziecku. Tcu h»I*h| «ti sowany bywa jako metoda badania cccii osobowości"
/. De^yoiTcdnia, anai:';a jednostek rachowania się
H. F. W r i g h t wyróżnia jako specjalną odmianą nu **.....i 11 I*
bezpośrednią analizą jednostek zachowania się*- oh i n* ••• |> | ** i dzoną w następujący sposób. Ustala się z góry reguły |im|<, *m. li---się na pewne odcinki (fazy)* Mogą to być np. jmc./< . «»*.•!.». omlty po sobie epizody zachowania się, takie Jul ud.. a„,,i- 1 się, jedzenie śniadania. Jako inny przykiad mogą luzyf Iw, | »• »ht ? kontaktów społecznych; w tym wypadku Jak" kł> ' lin
dług którego ustalamy, że jedna jednostka zachowaniu .........11*
jawia się druga, można by przyjąć zmianę liczby i jako... l I* *• dziecka. Reguły podziału, o których wyżej mowa, mint/ą by. • '
raźnie ustalone. Przed przystąpieniem do badania obsei wrd-u i
to przygotowane odpowiednie kategorie opisowe, czy to v |......
czy w innej (por. opracowanie wyników badania tc< linliią *i i wych).
Podobnie jak w przypadku obserwacji fotograficznej, dali i wowane jest w sposób ciągły. W toku obserwacji badają1 tlalall tu t kaniu zachowanie się dziecka na jednostki, o których mową \ i notuje jednak w sposób ciągły wszystkiego, co zuobftcrwouai 1 ' trwania każdej jednostki, lecz koncentruje się na wy*al*»k. Jom ! aspekcie zachowania się dziecka, stosując do opisu danego »
gotowane z góry kategorie. Tak np. w jednym z badań obueWMl i wał tylko tytuły jednostek, którymi były epizody /achowmilH lU
chddrcn. „Chlld Devclopment" 1958, vol. ?0. I. U. Amoa D§u*l<>pm*nl ".•>
sowil rnniinp T«?*i>on.•;<■>' in the presehool 1/iar.r. „Journal of (InnPlIo l'«v« •
Por. T. W. Richard , M. P. Simona The Fel*. Chlld UchaVh> ’f»'**1 •* Psychology Monogtaph " 1841, vol. 24.- II. I. Koch The relatlai •>/ h
conitcllaiion charnch ri.iHci antl tfu■ atlltudes of chlldreti toward inliill* ,' velopnu-nt” 195.*», vol
ii ■ il /uchodzenia n.*i tcble I >op|i-m hc/pośi i dnlo po obstrwn .1 iiiIpiiwIrdiiK1 kategorii* do opisu zm kowaniu się dziecka w trak-
i-gfi ą , ..pii mego wyżej rodzaju obserwacji decyduje dobór Jed-! *)***, wy. i/nii zdefiniowanej w lei minach zjawisk obsorwo-k i m« nlntegrowmu j z punktu widzeniu psychologicznego. Gdyby I ||| ’i ilh11*' jednostkę opisowi) posiadając.) takie wysokie walory, Itrtlir n-Ir.i) obserwacji posiadałby według Wrighta szerokie zasto-
*
ttpiłti Hm pon/i / gól no rodzaje obserwacji, zwracaliśmy każdorazowo „ Ml m luty I zalety każdego z nich. Ogólnie można stwierdzić, /u pil irjl po walu na poznanie takich zjawisk, które pojawiają
. o*......li iiiituialiiyeh sytuacjach życia i których wystąpienia nie da
Jf rł»« I. **'bu /uv wywołać w laboratorium, a więc np. wielu cech oso-i * In emocjonalnego, jak również interakcji społecznej. Tym Ppnl.ilHMloni poświecone były głównie badania prowadzone w psycho i m .I " ej vn pomocą obserwacji. Nawet wówczas, gdy zjawisko ■K(Im wywołać w sposób sztuczny, znajomość jego przebiegu w na-i< , i ' Hiunk.i h, Jaki) zapewnia obserwacja, jest bardzo cenna. Za ■\ uiiit-i wiicji poznać też możemy częstość występowania interesują-i *|n < luk muz czas ich trwania w naturalnych warunkach życia.
. ni.Hei wucji, przy których obserwator nie koncentruje się
■ 1 ) lii d>le zjawisk, lecz ma otwarte oczy na wszystko, co alt;
> /ki obserwacji, obserwacja fotograficzna), są źródłem no-
1 11 itili uinw psychologicznych hipotez.
*m< )ii ule pozwala Jednakże, ze względu na swe właściwości, na
.....i l enie jaką rolę w przebiegu badanego zjawiska odegrały po-
.. mu • * nutki sytuacji, gdyż w życiu nie występują one w pojedyn-<1 implllłowłinych zespołach; nie wiadomo też, działaniu którego i i) l * nutki.v należy przypisać obserwowane prze/. nv3 skutki. Poz.u me zjawiska mijają, nie powtarzają się w identyczny sposób, i i .IM In l. go, co zdarzyło się tylko raz, trudno poczynić jakiekolwiek * i * "u la lluv. et gdy nam się zdaje, że wszystko przebiega tuk samo,
i* *. > • I v '!«>•>«.wnnia ni iiili*/v Jpitnoite'.'. /mh..wanta -ii': mnżria znaleźć ...li U Mi hep .M<»..irr-rhiM uiirnn fi.•». urn/ lh< »o< ul behatior of eh Ul
l< mi.hI Miimok. .iphn 1001, vol. •>!>, nr )!, C K. Mouatakas, II. O. 8cholork l« i 'I I li i* ll.iTuplnf -r/illd l?if«mir/M.n |r> plot/ Ihrrojty. „Chlld Dcyrlopun-nt ’ •H * i Mouftakaa, l K Mi . I, I* Ił '■ In l-^k An objtctlDr tntlhod for ••o I <iin/ iiri(ll|/«h of r *ill«l ml liii I rlf u fu« Mmi „(Milld I >evi*lopiiwnt" |0!>S,