skóra wykład histologia


Pomiędzy kom nabłonka znajdują się dodatkowe kom nienablonkowe:

-melanocyty

-kom dendrytyczne (Langerhansa) mezenchymalne

-kom Merkla zwiazane z układem nerwowym (czucie dotyku) - poch ektodermalnego

Melanocyty (kom barwnikowe) zlokalizowane w warstwie podstawnej - produkuja melanine (pochlania swiatlo widzialne i ultrafiolet), barwnik ten przekazywany jest do kom w. kolczystej.

Komorki Langerhansa - odpowiedzialne za mechanizmy odpornosciowe

Komorki Merkela - zlokalizowane w warstwie podstawnej, maja kontakt z wloknami nerwowymi, odbieraja wrazenia czuciowe.

Warstwa podstawna - rozrodcza - (stratum basale), rząd walcowatych dzielacych sie komorek, scisle przylegajacych do siebie ulozonych na blonie podstawnej.

Warstwa kolczysta (stratum spinosum)

- kilka rzedow komorek o ksztalcie wielokatnym zawierajacych rozbudowany cytoszkielet, polaczone sa ze soba desmosomami. Przestrzenie miedzykomorkowe wypelniaplyn bogaty w mukopolisacharydy i bialka.

Warstwa podstawna i kolczysta nazywane sa warstwa Malpighiego (żywą

-powyżej tej warstwy nie obserwuje się podziałów komorkowych i rozpoczyna się proces keratynizacji.

Naskórek - dwie strefy:

żywa - powstają nowe komórki podlegają dalszym przemianom

martwa - komorki sa juz silnie splaszczone, bez jader, martwe (zwane inaczej korneocytami)

Oddziela je od siebie warstwa ziarnista, w ktorej rozpoczyna sie proces keratynizacji.

Warstwa ziarnista

- 2-6 warstw komorek, przylegajacych do siebie

- w cytoplazmie wystepuja ziarnistosci zawierajace keratohialine (bierze udzial w procesie wytwarzania bialka bialka keratynowego)

Warstwa posrednia (jasna - stratum lucidum)

- Nie wystepuje we wszystkich okolicach ciala (dloniach, podeszwy)

- warstwa ta jest nieprzepuszczalna dla swiatla

- komorki silnie splaszczone, zawieraja bialko zalamujace swiatlo (eleidyna)

Warstwa rogowa (stratum corneum)

- komorki plaskie, scisle do siebie przylegajace ulozone dachowkowato

W naskórku brak naczyn krwionosnych, wszystkie potrzebne substancje odżywcze pochodzą z krwi krążącej w naczyniach warstwy brodawkowej skóry właściwej.

Błona podstawna dzieli się na:

- dolną powierzchnię keratynocytów warstwy podstawnej (hemidesmosomy)

- blaszkę jasną (lamina lucida)

- blaszkę ciemną (lamina densa)

- strefę pod blaszką ciemną

Pierwsza warstwa to głównie półdesmosomy (hemidesmosomy). Ich odpowiednikiem w błonie dolnych warstwach błony podstawnej są włókna kotwiczące (spirale Eksajmera) zbudowane glownie z kolagenu VII. Błonę podstawną buduje rozne typy laminin, kolagenu i nidogen.

Głownym zadaniem błony podstawnej jest utrzymanie łącznosci pomiedzy naskorkiem a skórą właściwą.

W skórze właściwej wyróżnia się warstwy:

- warstwę brodawkową

- warstwę siateczkową

Skóra właściwa zbudowana jest z tkanki łącznej właściwej, zawierającej liczne naczynia krwionośne i limfatyczne, nerwy i gruczoły.

Brodawkowa

- wpukla się do naskórka tworząc brodawki

- zbudowana jest z sieci naczyń krwionośnych splotu podbrodawkowego

- przebiega faliście zapewniając tym elastyczność skórze

- spełnia ważną rolę w metabolizmie skóno-naskórkowym

- w warstwie tej znajdują się włókna retikulinowe (srebrochłonne), które tworzą siatkę w otoczeniu naczyn krwionosnych wlosowatych, gruczolow łojowych i potowych oraz mieszków włosowych i włokien nerwowych.

SIateczkowa

- zbudowana z tkanki łącznej zbitej, zawiera liczne włókna sprężyste i kolagenowe, zwana jest warstwa zbitą

- zawierają nieznaczną ilość istoty podstawowej spajającej włókna łącznotkankowe z sobą oraz nieliczne komórki, głównie fibroblasty

- występują gładkie komórki mięśniowe, w sąsiedztwie włosów tworzą one tzw. mięsnie przywłosowe

- jest bardzo uboga w naczynia włosowate

Elementy podstawowe, z których skóra właściwa jest zbudowana i które nadają jej określone właściwości morfologiczne i czynnościowe to: włókna, komórki, międzykomórkowa substancja podstawowa.

TRZY RODZAJE WŁÓKIEN:

- kolagenowe (2 typy - I i III mają znaczenie dla skóry)

- elastynowe (sprężyste)

- retikulinowe (siateczkowe)

KOMÓRKI - głównie fibroblasty, histiocyty, mastocyty, limfocyty, granulocyty, komórki plazmatyczne

Międzykomórkowa substancja podstawowa - w młodej skórze ma postać półpłynnego żelu. W jej skład wchodzą mukopolisacharydy, którego głównym przedstawicielem jest kwas hialuronowy. Ma ogromne właściwości hydrofilowe - przyciągania i zatrzymywania wody w skórze właściwej.

Większość tych składników produkowana jest przez fibroblasty.

KOLAGEN TYP III

- buduje głównie włokna kolagenowe u dzieci i osób młodych

- u dorosłych jest go poniżej 18%

- synteza kolagenu III ustępuje w wieku 30 lat, a potem zanika (40, 50 lat)

- jest delikatny

- nadaje skórze elastyczność, jędrność

- jest zdolny do pochłaniania wody - odpowiada za nawilżenie skóry

KOLAGEN TYP I

- przeważa u osób dorosłych

- stanowi ok. 80%

- nie ma właściwości pochłaniania wody

- tworzy masę grubych włókien, odgrywając rolę podpory

- wraz z wiekiem kolagen III zastępowany jest przez kolagen I

Fibroblasty - komórki najliczniej występujące w skórze

Tkanka podskórna (hypodermis)

- wywodzi się z mezodermy, zbudowana jest z tk. łącznej właściwej i luźnej tkanki tłuszczowej podskórnej składającej się z komórek tłuszczowych róznej wielkośći zgrupowanych w tzw. zraziki tłuszczu

W tkance podskórnej, występują również fibroblasty i histiocyty, oprócz naczyń i nerwów także włókna kolagenowe i sprężyste

Ma różną grubość w poszczególnych okolicach ciała, a w niektórych nie występuje w ogóle np. na powiekach

Pełni funkcję:

- podporowe i chroni przed urazami mechanicznymi

- stanowi magazyn energetyczny organizmu

W skórze właściwej i tkance podskórnej występują gruczoły potowe, łojowe, naczynia krwionośne i ciałka zmysłów.

Podział gruczołów w zależności od sposobu w jaki dochodzi do powstania wydzieliny gruczołowej:

Gruczoły holokrynowe - to takie, w których całe komórki przekształcają się w wydzielinę i odłączają się od nabłonka gruczołowego

Gruczoły łojowe - produkują wydzieliny poprzez całkowity rozpad komórek gruczołowych

Gruczoły łojowe (rozgałęzione struktury pęcherzykowate) - dwie grupy:

- związane rozwojowo z mieszkiem włosa

- rozwojowo całkowicie niezależne od włosów

Każdy włos ma conajmniej jeden własny gruczoł łojowy, zwykle rozgałęziony do kilku lub kilkunastu uwypukleń mających jeden wspólny przewód wyprowadzający.

Gruczoły łojowe niezwiązane z włosem występują w obrębie czerwieni warg, brodawki sutkowej, pępka, żołędzi, prącia, warg sromowych oraz odbytu

Do tej grupy należą także gruczoły tarczkowe znajdujące się na powiekach.

Gruczoły merokrynowe w procesie wydzielania zachowują pełną integralność, tzn. nie ulegają zasadniczym zmianom lub uszkodzeniu

Wydzielanie polega na dyfuzji cząśteczek substancji ze szczytowej częsci komorki, co nie doprowadza do jej uszkodzenia

- ektynowe (gruczoly potowe)

- apokrynowe (gruczoly klebkowate)

- mlekowe




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
07. Układ oddechowy, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
Wykład 4 Histologia
Wykład 8 Histologia Układ moczowy
05. Układ trawienny, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
wykłady 2 i 3 histologia by Natt
Wykład 9 Histologia Układ nerwowy
04. Układ limfatyczny, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
Wykład Histologia Układ limfatyczny
Wykład histologia 14, I rok, I rok, Histologia i cytofizjologia, Histologia, histologia
09. Gruczoły, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
10. Układ nerwowy, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
Wykład Histologia Układ nerwowy obwodowy
Wyklady z histologii scalone
08. Układ moczowy, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
03. Serce, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
06. Układ trawienny cd, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia
02. Budowa kom. cd.; układ krążenia, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia

więcej podobnych podstron