67425 tomI (59)

Anatomiczne i fizjologiczne podstawy fizjoterapii 61

bodźce o charakterze mechanicznym (trwały nacisk, niefizjologiczne ustawienie, gwałtowny ruch, złamanie), jak i chemicznym (jony potasu, kwas mlekowy, 5-hydroxytryptonina, histamina). Receptory' te wyzwalają ból oraz posiadają refłek-torycznie toniczny wpływ na mięśnie kręgosłupa i kończyn (system g) i analogiczny wpływ na układ oddechowy oraz krążenia. Posiadają wysoki próg pobudliwości, wykazując przy tym brak adaptacji na działanie bodźca o charakterze traumatyzu-jącym.

STRONA WKLĘSŁA    RECEPTOR STATYCZNY

(ROZLUŹNIENIE)

TOREBKA STAWOWA

f- 10/s

RECEPTOR STATYCZNY

RECEPTOR DYNAMICZNY

STRONA WYPUKŁA (NAPRĘŻENIE)

Ryc. 26. Działanie receptorów stawowych I i II typu (wg F. Vele).

Wszelkie informacje biegnące dośrodkowa przewodzone są włóknami o różnej grubości, z czym wiąże się dość istotne dla fizjoterapii zjawisko - polegające na zróżnicowaniu szybkości przewodzenia przez te włókna w zależności od ich grubości. Można tu wymienić następujące typy włókien nerwowych:

la - o grubości 12-22 p i szybkości przewodzenia 60 120 m/s (z zakończeń pierścieńiowo-spiralnych wrzeciona mięśniowego);

Ib - o grubości 12-20 p i szybkości przewodzenia 60 100 m/s (z narządów Golgiego w ścięgnach);

II-o grubości 6-12 p i szybkości przewodzenia 30 60 m/s (z zakończeń bukietowatych wrzeciona mięśniowego oraz z zakończeń wrażliwych na ból);

III    - o grubości 1-5 p i szybkości przewodzenia 5-30 m/s (z zakończeń wrażliwych na temperaturę i ból);

IV    - o grubości 0,6-2,3 p i szybkości przewodzenia 0,3-1,3 m/s (z zakończeń wrażliwych na ból).