246 Podstawy fizjotrrapii
gwałtowne zablokowanie szeregu istotnych potrzeb pacjenta. Stopień nasilenia i rodzaj tych reakcji zależy m.in. od wieku, poziomu intelektualnego i osobowości pacjenta, a także od rodzaju i stopnia ciężkości choroby.
Omówione wyżej zagadnienia nie wyczerpują oczywiście całości problemu. Wszystkie te zaburzenia stanowią jednak podstawę psychoterapii, umożliwiającej optymalny przebieg rehabilitacji pacjenta.
Wśród zaburzeń czynności narządów wewnętrznych na plan pierwszy wysuwają się zaburzenia ze strony układu oddychania i krążenia. Zaburzenia te stanowią cechę charakteryzującą wiele schorzeń dotyczących bezpośrednio powyższych układów. Często towarzyszą one też innym chorobom lub po prostu wikłają ich przebieg i w ten sposób utrudniają usprawnianie osób z innymi dysfunkcjami. Niejednokrotnie zaburzenia te są też następstwem bezczynności ruchowej*
Zaburzkia oddechowe
Zaburzenia oddechowe można rozpatrywać w rozmaity sposób. Można tu wskazać na zaburzenia ostre i przewlekłe, przejściowe i trwałe (odwracalne i nieodwracalne). Skrajną ich postacią jest niewydolność oddechowa, o której mówi się jednak dopiero wtedy, gdy oddychanie nic wystarcza do prawidłowego wy sycenia krwi tlenem (spadek PO, poniżej 8,0 kPa = 60 mm Hg) i takiego jej uwolnienia z dwutlenku węgla (wzrost PC02 powyżej 6,7 kPa = 50 mm Hg), aby zachowała ona odczyn odpowiadający potrzebom organizmu. Skoro już mowa o niewydolności oddechowej, to warto dodać, iż zwykle dzieli się ją na częściową (tylko hipok-semia) oraz całkowitą (występowanie hipoksemii i hiperkapnii). Niezależnie od powyższych spraw omawiane zaburzenia zwykło się rozpatrywać z uwzględnieniem podziału oddychania, z czego dla fizjoterapii najważniejsze są zaburzenia oddychania zewnętrznego. Wśród zaburzeń dotyczących tego rodzaju oddychania zewnętrznego rozróżnia się zaburzenia wentylacji, dystrybucji, dyfuzji i perfuzji.
Zaburzenia wentylacji płuc dzieli się na trzy postacie (typy): zaburzenia restry kcyjne, obturacyjne i mieszane.
Restrykcyjny typ zaburzeń oddechowych związany jest z niedostatecznym rozszerzaniem się (ruchomością) klatki piersiowej i (lub) miąższu płucnego. Przyczyną takiego stanu rzeczy mogą być procesy chorobowe i ich następstwa dotyczące ściany klatki piersiowej (zaniki i niedowłady mięśni oddechowych, deformacje lub zmiany po zabiegach torakochirurgicznych, wady rozwojowe klatki piersiowej, wady postawy itp.) oraz zmiany w opłucnej (obecność płynu, zrosty itp.). czy w samym miąższu płucnym (zmiany naciekowe, marskie i inne). Tego typu zabu-