94287601 djvu

356 ADOLF BECK

Korzonki rdzenia. Prawo Bella. Na różnicę w roli fizjologicznej korzonków przednich i tylnych wskazał pierwszy w roku 1811 lekarz angielski Karol Bell a Magendie (1822) zapomocą doświadczeń dokładnie oznaczył kierunek przewodzenia obu tych rodzajów korzonków. Prawo określające rolę tych korzonków w przewodzeniu stanów czynnych nazywa się dlategp prawem Bella lub B e 11 a - Mage n di ego, a opiewa ono: korzonki przednie zawierają włókna wyłącznie ruchowe, korzonki zaś tylne wyłącznie czuciowe. W owym czasie nie znano jeszcze innych nerwów odśrodkowych jak tylko te, które zdążają do mięśni prążkowanych i dlatego wszystkie nerwy odśrodkowe uważano za nerwy ruchowe. Podobnie sądzono, że niema innych nerwów dośrodkowych, prócz nerwów przewodzących czucie. Obecnie wiernym, że obok nerwów ruchowych, zaopatrujących mięśnie prążkowane i gładkie, istnieją jeszcze inne włókna nerwowe, przewodzące stany czynne w kierunku ku obwodowi a to wydzielnicze i hamujące. Podobnie i oprócz włókien nerwów czuciowych są bezwątpienia i takie włókna przewodzące w kierunku ku układowi nerwowemu środkowemu, które nie pośredniczą w powstawaniu czuć świadomych. Dlatego możnaby obecnie sformułować prawo powyższe w ten sposób: korzonki przednie nerwów rdzeniowych z a wie rają tylko włókna odśrodkowe, korzonki zaś tylne włókna dośrodkowe, a wykazać je można zapomocą następujących bardzo pięknych doświadczeń, których pierwsze przedstawienie przez Magendiego stanowi jeden z bardzo ważnych etapów w dziejach fizyologii układu nerwowego.

Odsłaniamy u zwierzęcia (n. p. w okolicy lędźwiowej rdzenia) jedną lub więcej par korzonków rdzenia i oddzielamy przednie korzonki od tylnych. Już na dotknięcie korzonka tylnego zwierzę żywo oddziaływa, a gdy go przecinamy, reakcya ta w formie silnych ruchów, skomlenia i t. d. wskazuje, że zwierzę czuje dotkliwy ból. A gdy słabe drażnienie mechaniczne lub elektryczne końca dośrodkowego tylnego korzonka powoduje również żywą re-akcyę, jako wyraz bólu, to najsilniejsze nawet drażnienie końca obwodowego, czy to mechaniczne, czy prądem elektrycznym nie powoduje wcale skurczów mięśni w kończynie zaopatrywanej przez dany korzonek. Wynika oczywiście z tego, że tylny korzonek zawiera włókna czuciowe, nie zawiera zaś włókien ruchowych.