94281901 djvu

FIZYOLOGIA RUCHÓW 399

dły tego tak zdjęcia fotograficzne, ujawniające skurcz obu grup mięśni, jak i badania z pomocą dwu myografów (A i I?, ryc. 132) zapisujących skurcze mm. wyprostnych i zginaczy na tym samym walcu, na którym bębenek M zapisuje ruchy przedramienia. W jednym tylko wypadku mięśnie wyprostne są nieczynne przy pracy zginaczy i na odwrót: jeśli skurcz odbywa się przeciw oporowi zewnętrznemu (podnoszenie ciężaru, ćwiczenia oporne gimnastyki leczniczej i t. p.).

Rola synergistów i antagonistów w ruchach tak prostych, jak powyższy, stanowi jeden z najmniej zawiłych przykładów współdziałania mięśni. W wywodach poniższych najczęściej będziemy się zajmowali ruchami bardziej złożonymi, wymagającymi nieraz nie-tylko współdziałania, ale i następstwa po sobie skurczów całego

szeregu mięśni najbardziej nawet od siebie odległych, współdziałanie to zaś, lub następstwo, jest jak najściślej określone tak co do natężenia skurczów, jak trwania ich, oraz umiejscowienia w czasie. Tę zależność wzajemną skurczów, składających się na obraz ruchu złożonego, zawiadywaną przez układ nerwowy środkowy, zowiemy koordynacyą ruchów.

Ruchy poszczególnych części ciała.

Podwaliny wiadomości naszych na tern polu położył Duch e n n e, dostarczając na podstawie badań z pomocą podrażnień elektrycznych, nie zbitych dotąd przez nikogo, danych co do działania każdego mięśnia z osobna. Dane te przewyższają o wiele