Magazyn8$201 djvu

KONRAD KRZYŻANOWSKI SZKIC PORTRETU

Pędzony głęboką, choć prawie podświadomą tęsknotą do nieznanej ojczyzny, znalazł się 1900 r, w Warszawie, Bez stosunków, bez pieniędzy, bez zdolności do jakichkolwiek kompromisów w sztuce, że nie zmarniał jak tylu innych w tern złowrogiem mieście, to jest dziwną tajemnicą losu. W jakimś pustym sklepie urządził pracownię, w której rychło — niewiadomo skąd znalazło się kilku „uczniów". Krzyżanowski ich uczył, malował sam z nimi, niektórych bezdomnych przyjął na „sublokatorów", dzieląc się z nimi wszystkiem co miał, chlebem, koszulą, — a kiedy nie miał nic, nawet na obiad, czytywał im wiersze polskich i rosyjskich poetów, — albo Przybyszewskiego, który go oczarował dziwnem bogactwem mowy i śmiałością myśli. A czytał doskonale, jak pierwszorzędny artysta, ze wzruszeniem głębokiem, przeżywając w duszy wszystko, co śpiewały skrzydlate słowa...

W Warszawie już nazawsze pozostał. W dwa lata później powołano go na profesora świeżo otworzonej, staraniem Stabrowskiego Szkoły Sztuk Pięknych. Krzyżanowski był jej filarem, — uczniowie ubóstwiali go i garnęli się tłumnie. Porywał ich niesłychanym temperamentem, żywiołową naturą, bogactwem serca i fanatyczną, młodzieńczą miłością sztuki. W oryginalnym — swoim własnym żargonie, do którego wtrącał gęsto słowa rosyjskie, niemieckie i węgier-