Magazyn5"201 djvu

204

Uprzywilejowanie rodzicielstwa.

prywatnych, gdyż to uzależnienie p e n s y j od ilości dzieci jest oparte na zdrowej podstawie i na zupełnie innych warunkach niż „płace społeczne" i nie powinno zniknąć wraz z niemi.

Nie możemy przeto uważać uwzględniania stanu rodziny przy wypłacie zarobków, za równie dobry środek wzmożenia chęci posiadania dzieci, jakby to było przy stałych płacach wybitnie stopniowanych. A jednak, ze względu na ogromną liczbę ludności pracującej, planowe uprzywilejowanie gospodarcze rodzicielstwa jest jak najbardziej konieczne. Bo ciągły spadek liczby urodzin w wielkich miastach i ośrodkach przemysłowych dowodzi, że ustała już bezmyślna, nadmierna produkcja dzieci, która wywołała nadanie klasom nieposiadającym nazwy proletarjatu (z łac. proles = potomstwo) i że tutaj również dotarła prewencja i to w stopniu, który się już dziś ujawnia liczbowo, a w przyszłości prawdopodobnie w jeszcze większej mierze się zaznaczy. Jest więc już najwyższy czas, by znaleźć inne środki wzmożenia chęci posiadania dziecka także i wśród niezamożnej ludności, żyjącej z pracy rąk. Łatwo dojść do wniosku, że takim środkiem jest udzielanie zasiłków rodzino m, mającym dużo dzieci.

Tą drogą poszła Francja. W dniu 14 lipca 1913 r. (a więc w dniu święta narodowego) ogłoszono tam ustawę o wspieraniu rodzin, mających dużo dzieci. Daje ona każdej głowie rodziny, utrzymującej więcej niż troje dzieci poniżej lat 13-stu, a nie posiadającej dostatecznych środków, prawo pobierania miesięcznych wsparć pieniężnych z kas publicznych. Warunki są następujące: francuska przynależność państwowa, brak środków na utrzymanie oraz posiadanie conajmmej trojga dzieci w wieku poniżej lat 13-stu. Jeśli oboje rodzice żyją, to każde dalsze dziecko daje im prawo do zasiłku (Allocation). Jeśli ojciec jest wdowcem lub rozwiedzionym i sam musi troszczyć się o dzieci, to otrzymuje zasiłki, począwszy już od trzeciego dziecka. Jeśli zaś sama matka musi utrzymywać dzieci, to otrzymuje zasiłki już od drugiego dziecka. Dla dzieci kształcących się jeszcze, granica wieku podnosi się z 13 na 18 lat. W obrębie poszczególnych gmin zasiłki są jednakie, różnią się jednak zależnie od gmin i okolic kraju i wynoszą od 70 do 100 franków rocznie. Ustala je rada gminna, a zatwierdza ministerstwo zdrowia. Gminy ponoszą 29% kosztów, departamenty 20%, a państwo 51%. W roku 1920 było 241.455 ¹) rodzin, otrzymujących takie zasiłki. Dla oceny tej liczby warto przypomnieć, że według zliczenia, spowodowanego przez Bertillona, było we Francji w r. 1912 okrągło miljon par małżeńskich, mających czworo dzieci, 500.0U0

1

H. Harmsen, Die franzózische Sozialgesetzgebung im Dienste der Be-kampfung des Geburtenriickganges, Veróff. aus. d. Gebiet d. preussischen Medizinal-verwaltung, 1925, Bd. 19, H 2 Pismo to zawiera krótkie lecz zupełne zestawienie wszystkich zarówno malej jak i wielkiej miary zarządzeń, wydanych we Francji ze względów polityki ludnościowej, a które powinny w Niemczech osiągnąć większe znaczenie niż dotąd. Ważne są zwłaszcza: ustawa z 30 kwietnia 1921, przyznająca premję za każde urodzone dziecko francuskiej przynależności państwowej, począwszy od trzeciego, ustawa z lutego 1920 przyznająca rodzicom zniżkę cen jazdy koleją zależnie od ilości dzieci w granicach od 30—70% i dająca każdej Francusce ustawowo zagwarantowane prawo dyskretnego i bezpłatnego rozwiązania w specjalnie do tego celu przeznaczonych zakładach.