24 (621)

hemia piękna. Warszawa 2009 I-0I-I5714-2. C by WN PWN 2009

64

3. Kosmetyczna chemia nieorganiczna

0,1 mol/L ma odczyn słabo kwasowy (pH = 5,6). Solc kwasu borowego noszą nazwę oksoboranów. Ogrzewanie H3BO3 prowadzi do kwasu metaborowego HB0₂; w temperaturze ponad 160°C powstaje bezwodnik kwasu borowego B2O3:

H3BO3

2HBO,

HB0₂ + H₂0

b₂o₃ + h₂o

W przyrodzie H3BO3 występuje w minerale o nazwie sassolin. Kwas borowy jest toksyczny! Działa odwadniająco na protoplazmę komórki, zaburzając gospodarkę elektrolitową oraz równowagę kwasowo-zasadową. Dopuszczalne stężenie H3BO3 w środkach kosmetycznych wynosi:

•    w zasypkach — 5%. Uwaga: nie stosować na uszkodzoną lub podrażnioną skórę, jeżeli stężenie wolnych rozpuszczalnych oksoboranów przekracza l,5%(mas.) (w przeliczeniu na kwas borowy); nie stosować dla dzieci poniżej 3 roku życia;

•    w środkach do pielęgnacji jamy ustnej — 0.1%. Uwaga: nie stosować dla dzieci poniżej 3 roku życia; nie połykać!

•    w innych preparatach — do 3% (zastrzeżenia: jak wyżej).

W preparatach kosmetycznych stosowany jest w roztworach wodnych jako substancja: bakterio- i pasożytobójcza, ściągająca, dezynfekująca, konserwująca, zakwaszająca, złuszczająca naskórek, usuwająca piegi i rozjaśniająca włosy. Składnik kremów i mydeł boroglicerynowych, płynów-, maści i zasypek. Charakterystyczna blaszkowatość (płaska struktura makro) kryształów H3BO3 jest ściśle powiązana z jego strukturą molekularną (mikroskopową). Bor o strukturze elektronowej:

□

B:

\s²2s²2p_x

2p |t

2 s

U

U

1 s

w reakcjach chemicznych ulega wzbudzeniu. Jeden z elektronów' z orbitalu 2s przechodzi na wolny orbital 2p_y

B*:

\s¹2s^{2p_x^x2p_y^[ 2p [F] t_

t

2.9

Powstaje wzbudzony atom boru B*, który w^? reakcjach chemicznych jest trójwartościowy. Orbitale 2.9, 2p_x i 2p_y ulegają hybrydyzacji sp², tworząc trzy orbitale zhybrydyzowane ulokowane na płaszczyźnie pod kątem 120°. W konsekwencji cząsteczka H3BO3 jest płaska

HO    OH

\ /

B

OH