29 (500)

hcmia piękna. Warszawa 2009 l-01-l 5714-2* ®bv WN PWN 2009

3.6. Sole 69

Węglan sodu (NaiCOs), soda kalcynowana, jest to biały proszek o t.t. 852°C, rozpuszczalny w wodzie — roztwór ma odczyn silnie zasadowy. Krystalizuje w formie dużych, bezbarwnych kryształów (hydratów) Na2C03 • IOH2O, na powietrzu wietrzejących i przechodzących w Na2C(>3 • H₂0 (ostatnią cząsteczkę wody można usunąć w temp. 100°C).

W kosmetyce stosowany jest jako substancja zmiękczająca wodę, dodatek do środków' piorących oraz w produkcji białych mydeł sodowych. W połączeniu z wodorowęglanem sodu NaHCOi tworzy sól mieszaną Na2CC>3 • NaHCOi • 2H₂0, zw'aną sodą śnieżną. Substancja ta jest podstawowym składnikiem soli kąpielowych — pod wpływem kw'asu (winowego, cytrynowego, adypinowego) zawartego w' soli kąpielowej uwalnia di-tlenek węgla CO2, który wywołuje lekkie podrażnienie i zaczerwienienie skóry na skutek rozszerzania się kapilarnych naczyń krwionośnych. Czysty węglan sodu nie może być stosowany w solach kąpielowych ze względu na silnie zasadowy charakter roztworów oraz działanie keratolityczne.

Wodorowęglan sodu (NaHCO*), soda oczyszczana. Biały proszek rozpuszczalny w' wadzie trudniej niż węglan sodu. W temperaturze 100°C przechodzi w' N^CO^ z wydzieleniem wody i ditlenku węgla. W kosmetyce jest stosowany w kompresach, okładach, jako zmywacz, dodatek wybielający w pastach do zębów' oraz składnik soli kąpielowych w formie sody śnieżnej.

Węglan wapnia (CaCO^), kreda, biała substancja, słabo rozpuszczalna w' wodzie, występuje w' skałach wapiennych (wapienie zawierają co najmniej 75% CaCO3) powstałych ze szkieletów i skorupek organizmów, które żyły w morzach i wodach śródlądowych. W kosmetyce stosowany do produkcji pudrów', ze względu na dobre właściwości kryjące, absorbujące oraz dobrą przyczepność. Składnik czyszczący i polerujący w pastach do zębów.

3.6.2. Sole tlenowych kwasów siarki

Spośród soli tlenowych kw'asów siarki największe znaczenie kosmetyczne mają siar-czany(IV) i siarczany(VI), peroksosiarczany i tiosiarczany.

Siarczany(YT) są to sole mocnego kwasu siarkow'ego(VI) H2SO4, o wzorze

HO = S = O OH

W cząsteczce kwasu siarkowego i w jonie siarczanowym orbitale atomowe siarki są zhybrydyzowane (s/r³), atomy tlenu są więc tetraedrycznie rozmieszczone wokół atomu siarki.

Siarczany(IV) są to sole słabego kwasu siarkowego(!V) H2SO3, który nie istnieje w stanic wolnym. Anion siarczanowy(IV) ma budowę piramidalną (atom siarki ze zhy-brydyzowanymi sp^x orbitalami atomowymi, jedna para elektronowa niewiążąca):