303 (12)

16 Specyfika nawigacji pilotowej 303

Pilot na mostku, jako osoba fizyczna, wyświadcza usługi pilotowe na rzecz statku, w charakterze wyspecjalizowanego doradztwa, potrzebnego kapitanowi statku do prowadzenia jednostki na obszarach nawigacyjnie trudnych.

Akweny pilotowania znajdują się w różnych miejscach pod względem geograficznym. Trasy pilotowania przebiegają więc w różnych konfiguracjach i uksztahowaniach fizycznych poszczególnych akwenów. Ze względu na sposób manewrowania statkiem, całość trasy można podzielić na fazy lub cykle. Fazy pilotowania obejmują:

•    wąskie przejścia, fiordy,

•    redy. kotwicowiska,

•    pogłębione tory wodne podejściowe do portów, obrotnice.

•    kanały lub rzeki,

•    wejścia do portów, baseny portowe,

•    nabrzeża, pirsy itp.

Może zdarzyć się sytuacja, że cały cykl pilotowy składa się ze wszystkich wyżej wymienionych faz, lub tylko z kilku.

Na rysunku 16.1 pokazano wycinek trasy pilotowej od podejścia do pławy głównej na redzie, poprzez tory’ pogłębione i wejście do portu.

W obszarach przybrzeżnych i nawigacyjnie trudnych należy prowadzić szczególnie ostrożną nawigację i dokonywać w systemie ciągłym kontroli planowanych parametrów ruchu, tj. kierunku drogi nad dnem (KDcf) oraz. prędkości statku nad dnem (Vj).

Kontrola ruchu na kierunku nad dnem dotyczy:

•    utrzymania statku w linii nabieżnika;

•    śledzenia pozycji śladu własnego echa na wskaźniku radarowym, pracującym w ruchu rzeczywistym:

•    obserwacji śladów pozostawionych na wskaźniku radarowym przez obiekty stałe, gdy radar pracuje w ruchu względnym;

•    wykorzystania techniki linii równoległych;

•    obserwacji logu dopplerowskiego współpracującego z żyrokompasem;

•    śledzenia pozycji obserwowanych naniesionych na mapę oraz ich położenia;

•    utrzymania ruchu statku w stałym namiarze na stały obiekt leżący na kierunku drogi nad dnem.

Podobnie należy kontrolować drugi parametr ruchu, jakim jest prędkość nad dnem. Kontrola aktualnej prędkości nad dnem pozwala zaplanować momenty podejścia do planowanych pozycji, wykonanie manewrów zmiany kursów itp. Do sprawdzenia prędkości statku nad dnem, konieczne jest;

•    sprawdzenie odległości oraz czasu między pozycjami określanymi w równych odstępach czasowych, np. co 6, 12, 30 minut;

•    wykorzystanie wskazań logu dopplerowskiego;