35 (438)

Budżet UE i rozliczenia Polski z unijnym budżetem 35

z polskiego budżetu), osiągną one poziom 100% dopłat w UE-15 kilka lat wcześniej - por. rozdz. II i III.

Wielkość uzgodnionych transferów' na lata 2004-2006 (a precyzyjniej mówiąc - szacunek transferów, które były do wykorzystania przez Polskę) została zapisana •* traktacie akcesyjnym łącznie dla 10 nowych członków', a na tej podstawie Komisja oszacowała sumy dla poszczególnych państw'. Dla Polski przewidziana w wyniku negocjacji wielkość transferów w postaci środków na płatności wyniosła łącznic na wszystkie działania 13,6 mld euro. Były to więc środki do wykorzystania do końca obowiązującej wówczas perspektywy finansowej, tj. w ciągu lat 2004-2006. Środki na zobowiązania, tj. do wykorzystania w okresie dłuższym, wyniosły 19.3 mld euro w cenach 1999 r.). Faktyczne transfery do Polski w latach 2004-2006 (w cenach ciężących) wyniosły prawie 12 mld euro (tab. 5), a więc o około 2 mld euro mniej :>d pierwotnych założeń (jeśli uwzględnimy porównywalne ceny). Niższe transfery w nikają częściowo z opóźnień w wykorzystaniu środków- przedakcesyjnego programu ISPA, opóźnień w^re wdrażaniu w Polsce Funduszu Spójności, a także z mniejszego wykorzystania środków' w pozycji „pozostałe transfery”.

Najwięcej środków od początku akcesji jest przeznaczane na działania strukturalne, realizow-ane w ramach szeroko rozumianej polityki spójności. Ich udział istotnie wzrósł w 2007 r., głównie z uwagi na wolniej rosnące wydatki na WPR.

Wydatki w ramach wspólnej polityki rolnej, zgodnie z ogólnymi zasadami obowiązującymi w- UE, obejmowały: a) dopłaty bezpośrednie do dochodów' rolniczych, 'i różne instrumenty wsparcia rynkow-ego gospodarstw rolnych stosow ane w ramach wspólnej polityki rolnej oraz dopłaty do prywatnego przechowywania płodów rolnych. c) instrumenty rozwoju obszarów- wiejskich i środki towarzyszące (wsparcie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, zalesianie gruntów' rolnych, renty strukturalne, wspieranie gospodarstw- niskotow-a-rowych, tw'orzenic grup producentów rolnych itp.).

W latach 2004-2006 Polska otrzymywała także, podobnie jak i inni członkowie UE, pomoc przedakcesyjną. Była to część środków przeznaczonych dla tych państw- w okresie przed wejściem do UE (chodzi tu o trzy programy przedakcesyjne: ISPA, SAPARD oraz PHARE 2), których nie zdążyły one wydatkować do dnia akcesji. Niektóre projekty, np. budowa dróg, oczyszczalni ścieków itp.. wymagały kilkuletniego okresu realizacji. Środki te, zgodnie z zasadą n+2, obowiązującą dla funduszy strukturalnych¹³, musiały być w-ykorzystanc do końca 2006 r.

¹³ Zasada n+2 oznacza, że środki uzyskane w roku ,.n” muszą być wydane najpóźniej w ciągu dwóch kolejnych lat (do końca drugiego roku po roku podjęcia zobowiązania budżetowego), tj. łącznie maksymalnie w ciągu trzech lat. Zasada ta nie dotyczyła programu ISPA, w ramach którego środki