44 45 (26)

44 Marta Olcoń-Kubicka

ki fertilityfriend, jednak to właśnie ta witryna jest najbardziej rozpowszechnioną i rozpoznawaną formą planowania dziecka przy użyciu komputerowych akcesoriów. Siostrzaną stronĄfertilityfriend    pregnancy tracker¹, która sta

nowi rodzaj dziennika ciąży online. Tym razem potencjalna użytkowniczka w następujący sposób jest przekonywana do korzystania z serwisu: „możesz śledzić na bieżąco objawy ciąży”, „możesz prowadzić dziennik ciąży”, „zarządzaj swoimi wizytami u lekarza”, „zainstaluj suwaczek i dołącz go do e-maila lub sygnatury”, „podziel się swoją ciążą na własnej stronie internetowej”, „dołącz do wspierającej wspólnoty”.

Program umożliwiający prowadzenie dziennika ciąży online posiada następujące łunkcje: Dzienny przegląd: „Precyzuje co do dnia Twój stan ciąży. Zawsze wiesz dokładnie, na którym etapie ciąży jesteś”; Śledzenie objawów. „Łatwe wprowadzanie danych pozwala Ci śledzić wszystkie objawy ciąży”; Zmiana ciała: „Pokazuje Ci, co dzieje się z Twoim ciałem oraz jakich znaków i objawów możesz się spodziewać” oraz Informacja o rozwoju dziecka: „Pokazuje, jak w zależności od etapu, Twoje dziecko rośnie i się rozwija”. Takie strony, jak pregnancy tracker, pokazujące tydzień po tygodniu, czego w ciąży należy się spodziewać, stanowią pewien punkt odniesienia, pozwalają na dokonanie porównań oraz sprawdzenie, czy wszystko idzie zgodnie z terminarzem. Elektroniczny interpretator wyników USG pozwala na określenie stopnia zaawansowania ciąży. Wystarczy wpisać odpowiednie parametry płodu w formularz, a program dokona przeliczenia centymetrów na tygodnie i dni ciąży. Dzięki elektronicznym akcesoriom, planowanie dziecka oraz oczekiwanie na jego narodziny jest w dużym stopniu zdygitalizowane. Kobiety mają poczucie kontroli nad swoją fizjologią, ponieważ daje się ona przełożyć na cyfry i parametry, a te oferują obiektywną interpretację tego, co jest normą, a co od niej odbiega.

4. Macierzyństwo na własną rękę a konieczność wsparcia

Obserwując wypowiedzi internautek, można zauważyć, iż decyzji o zajściu w ciążę towarzyszy refleksja i staranna kalkulacja, a zarządzanie projektem „dziecko” wymaga odpowiedniego przygotowania. Mimo iż jest to projekt pro-

⁷ Dostępny pod adresem: http://preg.fertilityfriend.com (data dostępu: 8 listopada 2008).

wadzony indywidualnie przez jednostkę, potrzebny jest cały szereg konsultacji, umożliwiających jego pomyślną realizację. Macierzyństwo obarczone jest sporym ryzykiem, towarzyszy mu poczucie niepewności i zagubienia, wynikające z braku obiektywnych kryteriów dobrego wyboru. Potrzeba uzyskania społecznego wsparcia widoczna jest szczególnie w przypadku kobiet, które doświadczają macierzyństwa po raz pierwszy. W celu redukcji niepewności i obniżenia poziomu ryzyka, kobiety zwracają się o poradę do ekspertów, jednak fakt, iż ci wydają konkurencyjne opinie, a tym samym nawzajem sobie zaprzeczają, sprawia, że ich wiedza podawana jest w wątpliwość. Niejednoznaczność wiedzy teoretycznej prowadzi do zwiększenia poczucia niepewności.

W sytuacji zakwestionowania wiedzy teoretycznej, prawdziwym i rzetelnym źródłem informacji stają się osoby, które znalazły się kiedyś w takiej samej sytuacji i mają za sobą podobne przeżycia. Jednostkowe doświadczenie oraz indywidualna historia przemawiają do wyobraźni bardziej, niż szereg statystyk. Miejsce eksperta-teoretyka zajmuje praktyk, czyli osoba doświadczona w danej dziedzinie. Warto zwrócić uwagę, że kiedyś rolę tę w naturalny sposób pełniły kobiety otaczające przyszłą matkę w gronie rodzinnym: siostry, matka, teściowa. Dziś jednak ich wiedza przestaje być ceniona (zwłaszcza wiedza matek i teściowych, których macierzyństwo przypadało w zupełnie innym czasie i w innych warunkach społecznych), a często jest wręcz odrzucana. Zwrócenie się o radę do osoby z bezpośredniego otoczenia może bowiem pociągnąć za sobą niechciane konsekwencje - zbyt duże zaangażowanie i nadmierną kontrolę.

Współczesna matka, chcąc przeżywać macierzyństwo „po swojemu”, stara się unikać tego rodzaju sytuacji i kieruje się ku miejscu skupiającemu kobiety, które oferując wsparcie i porady, nie mają możliwości kontrolowania. Obecnie kobiety postanawiają wziąć sprawy w swoje ręce i kontrolować prawidłowy przebieg ciąży przez odwołanie się do doświadczeń innych kobiet w przestrzeni wirtualnej, stanowiącej idealne środowisko do zdobywania wiedzy, wymiany opinii i dzielenia się przeżyciami. Dzięki różnorodności forów internetowych, kobieta przygotowująca się do roli matki ma szansę znaleźć inne kobiety przechodzące przez podobne doświadczenia. Tym samym, macierzyństwo traktowane jako indywidualny projekt, może poprzez dyskurs ponownie nabrać społecznego charakteru

W nowej przestrzeni komunikacyjnej, jaką jest internet, szczególnie aktywne są kobiety, które doświadczają macierzyństwa po raz pierwszy. Konieczność eksploracji nieznanego terenu prowadzi do poszukiwania kontaktu z innymi kobietami, znajdującymi się w podobnej sytuacji. Z roboczych sta-