539 [1024x768]

WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROKINETYCZNF. OKŁADÓW KOLOIDALNYCH

549

zatem

(7.64)

4th;c ⁴ e'E

Jeżeli gradient przyłożonego potencjału elektrycznego jest równy jedności (£ = 1 j.ES* cm"*), to wywołana takim potencjałem szybkość elektroosmozy i'₀, nosi nazwę ruchliwości elektroosmotycznej'.

Ruchliwość (7.A5) ELEKTRO-

OSMOTYCZNA

Jak zaznaczono na rys. 7.15, w wyniku elektroosmotycznego przepływu cieczy przez membranę, poziom cieczy po jednej stronie membrany zacznie się podnosić. Odpowiada to pojawieniu się ciśnienia hydrostatycznego (Ap_b), hamującego dalszy przepływ cieczy. Pomiar tego ciśnienia pozwala na oszacowanie wielkości potencjału elektrokinetyczncgo £:

^:=^hv-'⁹'⁰'    ⁽⁷-⁶⁶⁾

gdzie: A oznacza całkowitą powierzchnię kapilar w membranie, zaś V wielkość przyłożonego na elektrody napięcia (w woltach). Z pomiarów przeprowadzonych dla wody wynika, że wartość £ « -0.049 V.

W zastosowaniu do roztworów koloidalnych, elektroosmoza oznacza ruch ośrodka rozpraszającego względem substancji rozproszonej. Zjawisko clektro-osmoz.y znalazło szereg praktycznych zastosowań. W przemyśle stosuje się ją m. in. do odwadniania torfu, oczyszczania kleju i żelatyny, garbowania skór a także demineralizacji wody.

Elektroforeza

Efekt odwrotny do elektroosmozy (tzn. poruszanie się jądra wraz z adsorp-cyjną częścią podwójnej warstwy elektrycznej względem dyfuzyjnej) osiągniemy, wywołując ruch cząstek koloidalnych względem nieruchomego ośrodka rozpraszającego.

Poruszanie się naładowanych cząstek koloidalnych pod wpływem pola Elektroforeza elektrycznego względem nieruchomego ośrodka rozpraszającego, nosi nazwę elektroforezy. Gdy ruch cząstek koloidalnych odbywa się w kierunku katody mówimy o kataforezie, zaś gdy w stronę anody, mamy anaforezę.