■ Zaimki zgadzają się w rodzaju i liczbie z rzeczownikiem, którego dotyczą. 6.1 Zaimki osobowe Pronoms personnels
nieakcentowane |
akcentowane | |||
podmiot |
dopełnienie bliższe |
dopełnienie dalsze |
podmiot i dopełnienie | |
liczba poj. |
je (ja) tu (ty) il (on), elle (ona) |
me te le, la |
me te lui |
mol toł lui, elle |
, |
nous (my) |
nous |
nous |
nous |
vous (wy) |
vous |
vous |
vous | |
ils (oni), elies (one) |
les |
leur |
eux, elies |
Uwaga: • Zaimek osobowy vous w funkcji podmiotu, oprócz znaczenia wy (2 os. I. mn.) jest używany również
w zwrotach grzecznościowych w znaczeniu pan, pani, np.: Parlez-vous franęais? Czy mówi Pani po francusku?
■ Zaimki osobowe pełnią funkcję:
podmiotu: |
II parle franęais. |
On mówi po francusku. |
dopełnienia: • bliższego |
Je le connais. |
Znam go. |
• dalszego |
II metelephone. |
On do mnie telefonuje. |
Uwagi: • Zaimki nie akcentowane: je, tu, il itd. nie występują samodzielnie, łączą się zawsze z czasownikiem, lis veulent aller au cinema. (Oni) Chcą iść do kina. Tu viens avec moi. Idziesz ze mną.
• Po zaimkach: je, te, me, le, la występuje zjawisko elizji, tzn. wypadanie samogłoski a lub e, jeśli kolejny wyraz zaczyna się od samogłoski lub h niemego, np.: Je raime bien. j’habite a l’hótel.
■ Kolejność zaimków w zdaniu o dwóch dopełnieniach zaimkowych:
podmiot |
dopełnienie dalsze |
dopełnienie bliższe |
dopełnienie dalsze |
orzeczenie | |
( |
me |
le |
\ | ||
te |
le | ||||
" |
i |
nous |
le |
lui |
> donnę |
$ |
le | ||||
vous |
le | ||||
1 |
le |
leur |
i_ |
6.2 Zaimki zwrotne Pronoms reflechis ■ Zaimek zwrotny se odmienia się przez osoby i liczby:
me |
Je me lave. |
Myję się. |
mu | |
*- PPj. |
te |
Tu te laves. |
Myjesz się. | |
se |
II / Elle se lave. |
Myje się (on/ona). | ||
nous |
Nous nous lavons. |
Myjemy się. |
i | |
1. mn. |
vous |
Vous vous lavez. |
Myjecie się. | |
se |
lis / Elies se lavent. |
Myją się (oni/one). |
6.3 Zaimki dzierżawcze Adjectifs et pronoms possessifs
■ Zaimki przymiotne dzierżawcze zastępują rodzajnik i stoją przed rzeczownikiem. Voila mon sac. Oto moja torebka.
■ Zaimki rzeczowne dzierżawcze zastępują rzeczownik, który jest lub byłby poprzedzony zaimkiem dzierżawczym.
II a pris mes bagages et les tiens: On wziął moje bagaże i twoje.
zaimki przymiotne dzierżawcze |
zaimki rzeczowne dzierżawcze | ||||
jeden przedmiot |
kilka przedmiotów |
jeden przedmiot |
kilka przedmiotów | ||
posiadany |
posiadanych |
posiadany |
posiadanych | ||
jeden posiadacz |
mon 1 ma |
mes |
le mień |
la mienne |
les miens! les miennes |
ton ta |
tes |
le tien |
la tienne |
les tiens 1 lestiennes | |
son 1 sa |
ses |
le sień |
la sienne |
les siens les siennes | |
notre |
nos |
le nótre |
la n6tre |
les nótres | |
posiadaczy |
votre |
V08 |
le v6tre |
la vdtre |
les vótres |
leur |
leurs |
le leur |
la leur |
les leurs |
Uwaga: • Przed rzeczownikami rodzaju żeńskiego liczby pojedyńczej, zaczynającymi się od samogłoski
lub h niemego, zamiast: ma, ta, sa używa się: mon, ton, son, np.: mon ócole (moja szkoła), ton amle (twoja przyjaciółka), son habltude (jego przyzwyczajenie).
7