9 (200)

-    znajomość religii i kultury interpretacja.

-    ikonologia - znajomość literatury, obyczaju, interpretacji pisma świętego, historii, geneologii...

Wyobrażenia ikonograficzne ulegały przekształceniom, [reinterpretacja].

Przekształcenia:

-    strukturalne (wyodrębnienie małego elementu z całości).

-    formalne, (zmiana motywu przy zachowanym temacie).

-    Tematyczne - Nike staje się aniołek.

-    Desakralizacja tematu.

Grawitacja ikonologiczna - obrazy, które zaciążyły na naszej świadomości przyciągają inne treści.

Zasada Concordii - zestawienia, które zapowiadają w starym testamencie -wydarzenia w nowym.

Mamy antytetyczne i paralelne zestawienia.

Definitywną formę komentarzom porównuącym nadał święty Izydor z Sewilli.

Odróżnienie postaci z nowego i starego testamentu.

W nowym występują księgi oraz złote nimby.

W starym są zwoje oraz nimby srebrne i (czapki z daszkiem opadające do tyłu).

Najważniesze prefiguracje Chrysusa:

Mojżesz, Dawid, Salomon, Hiob, Tobiasz, Samson.

Cech większych proroków - Jeremiasz, Izajasz, Ezechiel, Daniel

Drzewo Jessego - prefiguracja - kwitnąca różdżka Arona

Młyn mistyczny - częste przedstawienie wśredniowieczu, górny kamień - nowy

testament, dolny kamień - stary testament

Studnia życia - ikony zaczęły powracać w 19wieku.

Ikonografia Chrystusa -> ukrzyżowanie (lecz nie w pierwszych wiekach)

Od początku 6go wieku krzyż stał się popularnym znakiem. Od końca 6go - krzyż z Chrystusem stał się głównym symbolem chrześcijaństwa.

Innym Przedstawieniem Chrystusa było przedstawienie go - jako oranta w długiej szacie.

Od 8go wieku.pojawiają się mojry staropogańskie.

Początkowo przestawiano Chrystusa jako triumfującego

Motyw czaszki Adama pod krzyżem - Golgota miejscem pochówku Adama.

Wyobrażenie trójcy świętej.

Chrystus zarówno syn jak i ojciec.

Chrystus Vir Dolorum

Rex Gloria - Chrystus cierpiący z ranami, z bólem z męką. Przykłady z 12 wieku.

We Francji przedstawiano Chrystusa martwego.

Na wschodzie najczęściej występował Chrystus żywy.

Ostentatio Christy - ukazania Chrystusa.

Chrystus w studni, (stał tam na sarkofagu).

Chrystus musiał odkupić grzechy.

Hedegetria - Maria Orantka - Madonna prezentująca dzieciątko. VI-VII wiek - typ. IKONOGRAFIA ŚWIĘTYCH:

Święta Agata: Atrybuty: dom w płomieniach; kleszcze, którymi ją szarpano; kość słoniowa - symbol czystości i niewinności oraz siły moralnej; misa z jej obciętymi w czasie męczeństwa piersiami.

Święta Agnieszka:Atrybuty: baranek z nimbem, gołębie - symbole czystości i niewinności; kość słoniowa; dwie korony - dziewictwa i męczeństwa; stos lub miecz - symbole jej męczeństwa (mieczem zcięto jej głowę, na stosie chciano spalić).

Święty Andrzej:Atrybuty: Krzyż świętego Andrzeja apostoła.

Święta Anna: przedstawiana zazwyczaj w 3 osoby - razem z matką boska i Chrystusem samotrzeć.

Św Barbara:zamknięto ją w wierzy. Czasem na ikonach św. Barbara trzyma zwój z napisem: Wszechmogący Panie, Jezu Chryste, daj każdemu chrześcijaninowi, czczącemu dzień mego męczeństwa, aby do jego domu nie zawitała żadna choroba lub inne nieszczęście. Została zcięta mieczem, podczas prześladowań.

Św Cecylia:Przestawiana przy organach, patronka muzyki kościelnej Św Dorota:Przedstawiana z Koszykiem róż.

Św Elżbieta Węgierska/Elżbieta z Turyngii:Przedstawiana z bukietem róż, lub z Chlebem.

Św Franciszek z Asyżu:Franciszek otrzymujący stygmaty,