Atlas muzyki"8

.i.ma końca epoki neoklasycyzim^ok. 19^ o STRAUSS, Żywot rozpustnika STRAWIN-crtfiFCiÓ). opera Jako instytucja i gatunek do JJJi Mchowuia żywotność (ale poza obszarem ^Sdy). Główni twórcy to BRITTEN

l^lLmln BHttcn (1913 1976). ur. w SufTolk. 5$owlł u BRIDGE'A i IRELANDA. iwo-rjyl tonalne, melodyjne dzieła, przydając trądy-_fVjnyni środkom osobistego kolorytu: Slnfo-nirtM op. 1 (1932), The Yottng Person s Guide to ikr Orchestro (wariacje orkiestralne nt. PUR CEI.LA, 1946), Spring Swnphony (1949), War Rrifutont (1961). Opera Peter Grimes (1945). CRABBE. SLATER, z niej pochodzą Cztery rhrazy morskie I passacaglia na ork.; opery kim.: The Ropę of Lucretia (1946). Albert Her-rwtjf(l947), The Tum of the Screw (1954).

A Mldsmtmer NighTs Dreant (1960); opery telewizyjne: Owen Win gra ve (1971), Death in Ve-/i/«(I973).

Hans Werner Henze (ur. 1926), GCktersloh, uczeń POKTNERA. od 1953 przebywa we Włoszech; pisie muzykę liryczną, pełną ekspresji i witalności: HENZE łączy rodzimą tradycję i zewnętrzne inspiracje Pleśnineapolitańskie, o charakterystycznym kolorycie i rytmie, ukazują napięcia w liniach i akordach (rys. B).

Henze, który odcinał się od mody (odmowa udziału w Kursach nowej muzyki w Darmstadcie, 1953), nic zrywając jednak związków z awangardą. stworzył sporo wielkich dzieł scenicznych. Boulcwrd Solitude (1952). PREVOST. WEIL; fik Ląndarzt (1951). opera radiowa wg KAFKI. Kdnig Hirsch (1955), GOZZI. CRAMER. skrócona (1963); finał II aktu został wykorzystany w IVSymfonii: instr. realizują partie wok., tekst (rok w lesie) jest zachowany (rys. A). Balety: Maratonu di danza (1957). VISCONTI;

I ndine (1958). Opery: Der Prinz von Hamburg (1960), KLEIST, BACHMANN; Elegie Jiir jun-

6    Ueberide (\96\). AUDEN, KALLMAN; Der Jioige lord(1965). HAUFF, BACHMANN. Ponadto: wodewil La Cubana (1975). BAR NET, ENZENSBERGER; baśń muz. //poUicino (Mon-tepulciano 1980); VU Symfonia i1983-1984); VIII Symfonia (1992-1993); koncerty, muzyka kam. i in. Rozprawa: Muzyka Ipolityka (1976).

Inne przykłady oper MENOTT1. Der Consul (1950); EGK, Der Revisor (1957); KLEBE. Dtr Rduher, zob. też FORTNER. L1GET1. PENDERECKI.

Eksperymentalny teatr muzyczny rozwiną! się po 1960, wykorzystując wszystkie możliwości wizualnego gestu i przekraczając granice różnych rodzajów sztuki. Inspiracją dlań stal się m.in in-deterministyczny utwór CAGE’A Musie Walk (1958) oraz teatr absurdu, rozwijający się wraz

7    ruchem Huxus (absurdalne działania r takąż muz Ci MAC LIINAS. D.HIOOINS. B PAT-TERSON). Aycntures LIGĘ Tl EGO <v 550) są kr>mnozvciami scenicznymi lub muzyką tcatral-r^k&nn ER SCHNEBEL stosował nie

iwk i. i a ■ l-ł • • *    *

MONTE YOl/NO; or. 1936: O. BENNETT. C CARDEW u«

XX w. / muzyku po roku 1950 VI / opera, teatr muzyczny

zwykle efekty głosowe (kaszel, mamrotanie itp » w Glossolalie (1961 j. Mautwerke (1968 1974). Sinfonitr X(1987 1992).

IWaurlcfto Kagel (ur. I931)twnny teatr mur z pobudzających fantazję ilustracji hib mrudonul (rys. C).

Jego inscenizowane utwory instrumentalne. >ak pa rody styczny 2-Mann-On hc u,r i    —o

orkiestra; 1971-1973). należą do teatru cn<tr. W większych dziełach scenicznych, jak Staataś***** (1971) i opera pieśniowa Aus /VunddsW(l^tlX KAGEL wykorzystuje kolaż. parodię oraz sod-ki multimedialne (5ł IUuh-Pas%u»n 1985k Eksperymentalny teatr muzyczny epsdl w tryby instytucjonalnego życia teatralnego, przeciw któremu się zwracał, przez co znalazł saę w ueUcp Pb 1970 powróciło zainteresowanie operą. BE RIO Oprrai 1970). L n re in uscaltn (1984). LAGĘ** TI Legrandmacóbre {1978). BUSSC1TTI Lr R.* cine (1981). RIHM Jakob Len z (1979). Odkas (1987), Die Eroberung von Mextko(1991). PENDERECKI Czarna maska (1986).

Kompozytorzy (ur. 1920-1939) ur. 1920: B. MADERNA (zm 1973). A. SCH1 BLER (zm. 1986); ur. 1921: H. 1 ENGEI. MANN, A. LOGOTHETłS (zm 19941. ur. 1922: L. FOSS. K. SEROCKI i/m 1981 i J W1LDBERGER. I. XENAKIS(on 2001. ur. 1923: K. GOEYVAERTS(zm. IW)) F KAR KOSCHKA, M. LE ROUX. G l IGI i 1 ur. 1924: K. HUBER. M. KELEMEN. I NONO (zm. 1990); ur. 1925: L. BERIO. P BOL I IV. A. CLEMENTI. O. KLEBE. M. THEOOO-RAKIS; ur. 1926: E. BROWN. 1 CERHA. M. FELDMAN (zm 1987). Ci M Kol Nic, G. KURTAG; ur. 1927: F. LEONA TONI tan 2000). R. DE GRANDIS. P HENRY. W KIL LMAYER.S. NICULESCl ur. 1928: I H\ IRD (zm. 1981). T. OLAH. K Slot KUM SEN; ur. 1929: A. BLOCH. G- CRI MB. E DEN1SSOW (zm. 1996). L FERRARI. T MAYUZUM1 (zm. 1997). N MAM\N(,\ K1S. H. POL1SSEUR. B SC II AFI t R „_r 1930: P-H. D1TTRIC H. C. HALI I TFR L DE PABLO. !>. SCHNEBEL. T TAKEMIT SU (zm. 1996); ur. 1931: S. BI SS07T !. S GU-BAJDUL1NA. R KELTERBORN M MARBE (zm- 1997); ur. 1932: N CASTL GLIONI (zm. 1996). A GOEHR. M KOPf LENT. G. MANZONI. R SZC ZEDRIN. 1933: H. M GÓRECKI- ur. 1934c H HIR TWISTLE. P. M. DAVIl S. Z DURKO. V GLOBOKAR. & MATTHUS. A SCMSlTt. KE (zm. 1998). CH    19.1$: ą

PART. T RILEY. 1 WYTTŁNBACH, LA

*my. R K i. I9B2K L

KUPKOYIC S REICH. A RElMlNS. || ZENDER; ur. 1937: D BEDFORD p GLASS. B NILSSON. ur. ICb fti | _H. SPOS. F RZEWSK1. D TERZAKtS. ur. llw. L. ANDRIESSFN. II HOLLIGER s HUBER