Drzewo życia8

z jakimikolwiek innymi elementami rzeczywistości. Trzeba wreszcie postawić pytanie najważniejsze: co wynika z przytoczonych tu wierzeń dla całościowej wizji świata?

By problemy te wyjaśnić, musimy zapoznać się z symboliką elementów kosmosu, które okazały się szczególnie ważne dla egzystencji demonów wodnych.

Symbolika wody

Liczni badacze zajmujący się demonologią ludową spostrzegli bliskie związki łączące omawianą tu grupę istot nadprzyrodzonych ze zbiornikami wodnymi, zarówno naturalnymi, jak i sztucznymi oraz ze zjawiskami atmosferycznymi, głównie opadami. Nigdy jednak te dwa fakty nie zostały połączone. Tymczasem wszystko wskazuje na to, że nie chodzi tu o jakąś konkretną formę, w której pojawia się woda, ale o wodę w ogóle, wodę jako element kosmosu. Wiele faktów potwierdza, że społeczności chłopskie tak właśnie ją pojmowały, nie widząc różnicy między wodą deszczową i na przykład wodą rzeczną. Uważano, że deszcz nie jest niczym innym, jak wodą pobieraną przez tęczę czy też smoka z ziemskich zbiorników, a najlepszym tego dowodem dla ludności wiejskiej były licznie napotykane po deszczu żaby. Pochłaniane wraz z wodą miały potem razem z nią spadać ponownie na ziemię. W czasie magicznych praktyk sprowadzania deszczu do rzek i jezior wrzucano ofiary. Jeszcze obecnie spotkać można wierzenie, że utopienie się człowieka powoduje opady deszczowe (być może jest to jakaś pozostałość po tym dawnym zwyczaju).

Śledząc symbolikę wody w wierzeniach i obrzędach społeczności chłopskich, stwierdzamy przypisywanie jej

121