Drzewo życia1

dowej nomenklaturze miesięcy znajdujemy nazwę „ro-senik” używaną na oznaczenie piątego miesiąca w roku. Wspomniany badacz wywodzi ją po prostu od słowa „rosa”, ale nie wyciąga z tego faktu żadnych wniosków. Gdyby chodziło tylko o podobieństwo słów, można by zakwestionować nasuwający się wniosek o rodzimości Rusaliów. Między źródłosłowem „rosa” i naturą demonów, którym miesiąc ten był poświęcony, istnieje jednak niebagatelna odpowiedzialność. Rusałki — według wierzeń chłopów ze wschodniej Słowiańszczyzny — łączy wiele związków z rosą, szczególnie w okresie wiosny. Ba, niekiedy wierzono, że żywią się nią.

W Rusalia składano ofiary i modlono się do demonów wodnych. Wielkorusi, składając pożywienie na mogiłach wisielców, topielców i innych zmarłych przedwcześnie, prosili: „Rusałko — królewno! nie gub nas, duszko — nie daj się obwiesić; wszak pokłon ci niesiemy”.

Również Ukraińcy modlili się w tym czasie, a ściślej mówiąc od św. Jerzego (tak! fakt to znamienny, gdyż, jak mówiliśmy, demony wodne rozpoczynają działać wraz ż nastaniem wiosny, a więc pierwszym uderzeniem pioruna, które wiązano z dniem tego świętego) do Zielonych Świątek, za dusze zmarłych przedwcześnie i składali im ofiary. Wierzyli, że dzieci, które urodziły się martwe lub zmarły bez chrztu, ukazują się wówczas „przed wschodem słońca w polu na rosie, lub w lesie, lub też lecąc w powietrzu”, albo pluskając się w wodzie. Na Białorusi obchodzono wówczas tak zwane „Dziady Troickie”. Także w Polsce odnaleźć można ślady święta zadusznego. Zygmunt Gloger, pisząc w swej Encyklopedii Staropolskiej o Bożych Mękach, czyli przydrożnych krzyżach z wyobrażeniem ukrzyżowanego Chrystusa, .zauważa przy okazji:

194