skoro on staje się sektą, itflje lią prorokiem, staje *K; mm* tającym, wojującym, niespokojnym j naprzykrzonym, natan-t/as nie mogę go powielić"1W mesjanizmU raził Damm brak trzeźwości.
W po\\y..s/ł j rozprawie Parai* /a/.iinezyl swój stosunek do narodu rosyjskiego. MoIcmic doznania powstańca /, 1880 r. na-nucdy mu pud pióro twierdzenie, żo oba narody polski i rosyjski — rozdzielają „cierpienia trzech Jo/ pokoleń". Odróżnia! jednak autor carat od narodu i widział możliwość inwolucyjnej współpracy miedzy obu narodami, gdyż piaal: „Niech oni |Rosjanie| zrzuca naszego I swojego tyrana, niech ośmiela sic choć raz być widnymi, a wtenczas wolny naród poda ręką pojednania wolnemu narodowi"1*. Klementy rewolucyjnego iniornacjon al i ;m u odnajdujemy także w Pamiętniku Da/a.za, gdy mowa o dekabrystach.
Zagadnienie Słowiańszczyzny zajmowało Darasza szczególnie w ostatnich latach jego życia. Między innymi głosił tu hasło współdziałania Słowian w akcji przeciw Świętemu Przymierzu. przeciw caratowi. Po upadku ruchu krakowskiego w r. 1846 planowa) wysianie Franciszka Sekulskiego jako emisariusza do północnych Węgier celem zjednania miejscowych Słowian dla rewolucyjnej akcji polsko-węgierskiej. U podstaw tego pomysłu tkwił egoizm narodowy wyzyskania Słowian dla sprawy niepodległości Polski, tj, ułatwienia rewolucjonistom polskim drogi przez Karpaty do kraju. W podpisanych przez Darasza w grudniu 1848 r. odezwach do ogółu stowarzyszonych w i D. P. zawarte są poglądy na rolę Polski wobec Słowiańszczyzny: „Polska ma wielkie wzglądem Słowian obowiązki, wiemy, ze w jej poałonnict wie narodowym leży oswobodzenie tych ludów spod jarzma despotyzmu". Dar tuz byl wrogiem BH akcyjnej idei panslawizmu, czyli ruchu dążącego do połącse-rda wszystkich Słowian w jedną całość polityczną z oetrsew tkterowanyrn przeciw innym narodom. Uważał. te ruch teń
u gigifipin. ją ifi iiiiiiciNfc sta w, Pini mi, s 44.
W fżali, s. 14,