DSC02524 (4)

192 5. Potencjał i działalność gospodarcza przedsiębiorstwa

nieść zysk dzięki dzierżawie, ich wynajęciu lub sprzedaży innym podmiotom p,_ I podarczym, a także stanowić aport wnoszony do innych firm. Konieczność ratru I turyzacji polskich przedsiębiorstw będzie wymagać gruntownych zmian, dotyczy I cych struktury środków trwałych, podejmowania decyzji - odtwarzać i moderni* I wać czy wycofywać z użytkowania cale linie technologiczne - oraz znaczy I ściślejszego dostosowania możliwości technicznych parku maszynowego do potr* I rynku.

Wyniki produkcyjne i ekonomiczne przedsiębiorstw zależą więc w poważ/* I mierze od całokształtu gospodarowania środkami trwałymi. Dobór odpowiedni;.- f środków trwałych, w tym szczególnie ich części aktywnej, tj. maszyn, aparat* 1 i urządzeń, ich harmonizacja, prawidłowe rozmieszczenie i wzajemne dopasowani/ i pod względem możliwości technicznych w poszczególnych fazach procesu produt f cyjnego (likwidacja „wąskich gardeł”) oraz właściwe wykorzystanie - decyduj I w sposób istotny o rozmiarach produkcji, jej pracochłonności, jakości, struktura I asortymentowej, poziomie wydajności pracy żywej, długości cyklu produkcyjnej; I i kosztach wytwarzania. Podniesienie racjonalności gospodarowania środkami trwały I mi wywołuje najczęściej zwiększenie efektów produkcyjnych zarówno pod względem I liczby wykonanych wyrobów, jak i ich jakości, oraz obniżenie jednostkowy^ I kosztów wytwarzania. Przyrost produkcji oraz względna obniżka kosztów wytwarza-1 nia przyczyniają się do zwiększenia zysku przedsiębiorstwa. Na wzrost zysku (przy I ograniczeniu nakładów inwestycyjnych i likwidacji obiektów zbędnych) wpływa I także zmniejszenie kosztów eksploatacji środków trwałych oraz nakładów na działał- 2 ność konserwacyjno-remontową. Zwiększoną kwotę zysku podlegającego podziałowi ■ można przeznaczyć na zasilenie kapitału przedsiębiorstwa lub zwiększyć fundua I nagród i premii dla załogi przedsiębiorstwa i jego kierownictwa lub wysokość I dywidendy dla właściciela(li) przedsiębiorstwa. Nagrody i premie mogą wpłynąć a i intensyfikację procesów produkcyjnych i racjonalizację użytkowania środków tm-1 łych. Kapitał przedsiębiorstwa może być wykorzystany do finansowania restytucji ■ środków trwałych, do zwiększenia ich zasobów lub zmiany struktury stosownie do I planowanych zmian w programie produkcji. Gospodarowanie zasobami środkó* I trwałych stanowi więc złożony mechanizm funkcjonujący na zasadzie sprzęte ■ zwrotnych [Borowiecki 1993, s. 240].

Literatura

Borowiecki R., Gospodarka materialnymi czynnikami produkcji w przedsiębiorstwie przemysłowym, (*¹ I Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa przemysłowego, red. R. Borowiecki, Wydawnictwo I

we PWN, Warszawa-Kraków 1990.

Borowiecki R., Zarządzanie kapitałem w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja”, I 1993.