210
Stanisław Kawula
ilościowej.
°cei
oraz młodzieży. Są to oczywiście w swej naturze wskaźniki oceny jakościQ można i należy — w próbie badań porównawczych — poddać następn-
*
S (np
ze szkołą w czasie ostatniego roku szkolnego, czas i porę odrabiania zadań donic ^
W skali czterostopniowej (0—1—2—3) oceniono następujące elementy śród domowego uczniów: rodzaj warunków stwarzanych dzieciom w domu do n* ■. ^ własny kąt do odrabiania lekcji lub jego brak), częstotliwość kontaktów rodziciel^
przez dzieci, poglądy rodziców na rolę zabawy, pracy i nauki w rozwoju dzieci,
OWych
aspiracji zawodowych rodziców względem swoich dzieci, np. pomoc nauczyciel szkoły, znajomych.
Wymienionych sześć elementów środowiska rodzinnego poddano ocenie jakoś, ciowej, a następnie ocenie ilościowej w skali od 18 punktów maksimum do 0 punktów. Główne kryterium tej oceny stanowiła zasada, którą określiliśmy już uprzednio jako stopień współudziału rodziny ze szkołą w realizacji szans pomyślnego rozwoju dzieci i młodzieży.
W tej części opracowania pragniemy wskazać, na ile występuje współzależność pomiędzy ogólnym poziomem warunków opiekuńczo-wychowawczych rodziny które określamy syntetycznym wskaźnikiem, a warunkami startu oświatowo-spo-łecznego młodzieży szkół ponadpodstawowych. Na syntetyczny wskaźnik składają się: wykształcenie rodziców, poziom warunków bytowych rodziny i świadomość wychowawcza rodziców. Warunki startu oświatowo-społecznego młodzieży uczęszczającej do szkół ponadpodstawowych, na tym etapie wyznaczane są m.in. przez poziom ich aktualnych postępów w nauce szkolnej i typ przewidywanych orientacji życiowych.
Poziom osiągnięć szkolnych młodzieży, mierzony średnimi ocen szkolnych za półrocze w roku 1983, ujęto w skali czterostopniowej. Przedstawiał się on następująco: niskie 16,1%. podstawowe 42,6%, dobre 23,7% i wysokie 17,6% badanych uczniów (S. Kawula, 1996, s. 66-67).
Tabela 5. Osiągnięcia szkolne młodzieży a warunki opiekuńczo-wychowawcze
Poziom osiągnięć uczniów |
Niskie |
Podstawowe |
Dobre |
Wysokie |
Razem badanych |
Warunki rodzinne |
82,6 |
83,8 |
98,7 |
1 16,4 |
120 |
młodzieży według punktów | |||||
Odsetek |
16,1 |
52,6 |
23,7 |
17,6 |
100 |
Obliczono też średni poziom warunków opiekuńczo-wychowawczych rodzin dla każdej grupy uczniów osiągających różne postępy w nauce szkolnej. Korelacje tabelaryczne obrazują pewną zbieżność w tym zakresie. Dodać należy, że maksy-