DSC09433 (3)

LXXXVI NOTA WYDAWNICZA

LXXXVI NOTA WYDAWNICZA

LXXXVII

młodszego pokolenia romantycznego. Model „muzycznej Zaleskiego nie został zarzucony jH wrotnie wraz ze zmierzchem epoki romantycznej!!! lazł zwolenników i później — w Marii Konopni* wśróa twórców okresu Młodej Polski, gdzie j! zwyciężał „melos” nad „logosem”, przeważał nad)! cią nastrój wspomagany przez melodyjność. W nie tylko koryfeusze polskiego romantyzmu twoJ zjawisko kulturowe tą nazwą określane. Tym szę znaczenie należy przypisać Zaleskiemu, który p_B współczesnych stawiany był z największymi na rj ni. Wypracował własny program romantyzmu sen] mentalnego i miał swoich kontynuatorów. Nazw jego i twórczość muszą być zawsze przypominj wtedv, gdy się pragnie przeprowadzać rekonstruU programu młodych romantyków z' lat dwudziestj XIX wieku, oraz wówczas, gdy dokonuje się oglJ literatury polistopadowej — szczególnie krajowej! mającej wiele wspólnego z programem wpisanymi wiersze autora Szumek i dumek. Twórczość Zaleski! go i dzieje jej recepcji trzeba brać pod uwagę, kie! czyni się próby określenia polskiej - świadomości ] mantycznej w jej wymiarze artystycznymi i spolecl nym, zwłaszcza z uwagi na fakt, że tradycja roma* • tyczna — jako całość wielce złożona i różnorodna ] | zawsze silnie oddziaływała i wciąż odciska swoje pięt no na rozwoju literatury polskiej.

NOTA WYDAWNICZA

*dycji jest zaprezentowanie całego dorobki _z„j j“|»Spś Józefa Bohdana Zaleskiego. Wybór p#fl Jaw okresie szczególnie niekorzystny] HKjprt ^on P^ostacią niemal zapomnianą.^!

DZIEJE WYDAŃ

ostatniego Wyboru poezyj, w opracowaniu wytrawnego badacza romantyzmu i twórczości autora Rusałek, upłynęło 60 lat. Przez ten czas — po ogromnej popularności tej poezji w okresie romantyzmu, zmniejszającej się w następnych okresach — stopniowo zaczęła ona znikać nawet z podręczników i wypisów szkolnych, a już po drugiej wojnie światowej stała się całkowicie nieznana. Z tego względu starano się w Wyborze pokazać utwory Zaleskiego napisane w różnych okresach, również i te mniej znane i przedrukowywane, jak np. duma Wyjeżdżający do legionów.

Teksty do niniejszej edycji zaczerpnięto przede wszystkim ze zbiorowego wydania Pism J. B. Zaleskiego (Lwów 1877), wersji przeznaczonej dla Galicji, najpoprawniejszej, przejrzanej przez autora i ostatniej za jegp życia. Podstawą przedruku sporej części tekstów stały się pierwodruki; starano się wybrać wersję tekstu najbardziej poprawną. Przy ustalaniu tekstów postępowano na ogół zgodnie z przyjętymi zasadami edycji popularnonaukowych.

Przygotowanie poprawnych tekstów poezji Zaleskiego nastręczało wiele trudności przede wszystkim z uwagi na fakt, iż tylko część tomów ukazała się za aprobatą i przy udziale samego poety. Wypada więc krótko powiedzieć o dziejach wydań poezji Zaleskie-g°.

Dzieje wydań. Pierwszy zbiorek Poezyj Józefa Bohdana Zaleskiego ukazał się w Wilnie staraniem zasłużonej Księgarni J. Zawadzkiego w r. 1838. Wydawca zebrał rozproszone po czasopismach i noworocznikach teksty, starannie je poprawił, opatrzył. też przedmową prezentującą dorobek ukraińskiego wieszcza. W tym samym roku, prawie równocześnie, księgarz Ja-